Жылу беру маусымы басталғаннан бері коммуналдық қызметтердің құны қалтадан жақсы ұрады, себебі бұл су немесе жарықтың көп шығынында емес, ал іс құнында.
2018 жылғы 7 қарашада ҚР Қауіпсіздік Кеңесінің отырысында Президент Нұрсұлтан Назарбаев қазақстандықтардың аса өзекті мәселелерін атап өтті. 2009 жылы Қазақстанда “инвестиция орнына Тариф” бағдарламасы қабылданды.
“Арнайы тарифтеу бағдарламасын инвестиция орнына қабылдады. Мен бұл есімде, біз бұрынғы энергетика министрі кезінде шештік. Енді ол жеті жыл ішінде монополистерге өз өндірісін жаңғырту үшін миллиардтаған қаражат табуға мүмкіндік берді”, – деді Нұрсұлтан Назарбаев Қауіпсіздік Кеңесінің отырысында.
Алайда, бұл жерде де монополистер өз қалталарын толықтыра алды,технологияны жаңғыртудың орнына компаниялар олардан өз қызметкерлеріне сыйақы мен жалақы төлеуге шешім қабылдады.
2017-2018 жылдары жүргізілген тексеру барысында Тарифтердің шамадан тыс артуы мен алынған қаражаттың ұтымсыз пайдаланылуына байланысты Қазақстан халқына энергия өңдеу компаниялары тарапынан 14 млрд.теңге көлемінде залал келтірілгені анықталды. Сондай-ақ, 15 млрд.теңгеге кәсіпорындардың заңсыз табысы анықталды.
“Севказэнерго” АҚ белгілеген жылу және электр энергиясы үшін тарифтер туралы әңгімелегім келеді. 2015 жылы жеке тұлғалар үшін Тариф – 2904,72 теңге.Гкал үшін (ҚҚС есебімен), 2018 жылы-4281,76 теңге, заңды тұлғалар үшін.2015 жылы – 4121т.Гкал үшін ( ҚҚС есебімен ), ал 2018 ж – Гкал үшін 9589 т. Жылу үшін төлем құны 1 ш. м. 87,14 теңгеден 128,45 теңгеге дейін өсті.
Мұндай сандар қайта құру және жөндеу қажеттілігімен түсіндіріледі. Мүмкін, Қазақстанның кез келген бөлігінде монополистерде бірдей “ән” болады»
Егер осы компания мемлекет тарапынан көмек туралы айтатын болсақ, онда жылу желілерін дамыту үшін инвестициялар бөлінген “Нұрлы жол” бағдарламасын еске алу қажет.
Бағдарлама 2011 жылдан бастап 2016 жылға дейін жүргізілді,бірақ халық тарапынан да, мемлекет тарапынан да ірі салымдарға қарамастан,жабдықтардың тозу дәрежесі 2017 жылдың 1 қаңтарына 66,72% құрады, жылу желілерінің ұзындығы 100% тозған 140,403 км құрайды.
Егер 2015 жылды еске алсақ, жылдық 4% – бен қайтарымды негізде үй есептегіштерін сату үшін 387 млн теңгеден астам қаржы бөлінген. Онда “ТКШ дамыту қоры” АҚ, ОДПУТЭ және “Севказэнерго”АҚ сатушысы арасында қаржы лизингі шарты жасалды.
Бірінші Тарап қаражатты бөлу және оларды бюджетке қайтару үшін жауап берді, екіншісі сатып алуға, ЖК орнатуға және сервистік қызмет көрсетуге, ал үшінші ұйым белгіленген ЖК коммерциялық есепке алды, содан кейін 4 жыл ішінде ақша қаражатын қайтаруды жүзеге асырды.
Оның үстіне есептегіштің соңғы құны (делдалдардың қызметтерін ескере отырып) табиғи монополияларды реттеу жөніндегі комитеттің департаментімен (Тарифтердің шамадан тыс ұлғаюы туралы айтатын ұйымның өзі) келіскеннен кейін анықталды. Бір есептегіштің құны бір миллион теңгеден асады. Ал егер үй транзитті болса, онда есептегіштердің саны барлық үй бойынша элеваторлық тораптардың санына байланысты болады.
Бұл шағын сандар емес, әр отбасына емес, осындай жылу мен электр энергиясының тарифтеріне ай сайын ақша беру оңай.
Үкімет қарапайым монополистерді бақылай алмағанда, елде қандай” цифрландыру ” туралы сөз болуы мүмкін