Эхо Қазақстан
  • Басты
  • Сараптамалар
  • Ынтымақтастық
  • Саясат
  • Экономика
  • Жаңалықтар
    • Сыбайлас жемкорлык
    • Тарих фактілері
    • Мәдениет
  • РусскийРусский
Дүйсенбі, 07.07.2025
No Result
View All Result
Эхо Қазақстан
  • Басты
  • Сараптамалар
  • Ынтымақтастық
  • Саясат
  • Экономика
  • Жаңалықтар
    • Сыбайлас жемкорлык
    • Тарих фактілері
    • Мәдениет
  • РусскийРусский
No Result
View All Result
Эхо Қазақстан
No Result
View All Result
Басты Жаңалықтар

Жергілікті биліктің тиімділігі төмендеуде

5 жылдар назад
Власть на местах становится все менее эффективной

Бүгінгі таңда Қазақстанда орталық біртіндеп аймақтарды басқару қабілетінен айырылуда деген пікір бар, ал жергілікті жерлердегі билік басшылық қойған міндеттерді орындай алмайды. Бұл шынымен де солай ма? Білуге тырысайық.

Бюджеттік теңгерімсіздіктерден бастаған жөн болар. Қазір қазынаның донорлары ретінде төрт өңір, атап айтқанда Нұр-Сұлтан, Алматы, Атырау және Маңғыстау қызмет ететіп жатқаны ешкімге құпия емес. Қалған өңірлер-реципиенттер. Биыл донорлардың бюджетінен 420 миллиард теңге алынып, қалған 13 облыстың бюджетіне салынған субвенция көлемі 2,1 триллион теңгені құрады. Басқа өңірлер астана мен мұнай саласының есебінен емес, Министрлер Кабинетінің дана мүшелерінің арқасында өмір сүріп жатыр деп айтуға болар еді. Дегенмен, бәрі ойымыздағадай емес. Бүгінде елімізде мұндай көрініс бар: табыстың көп бөлігі республикалық бюджетке түседі, сол жерден өңірлерге бөлінеді. Егер орталықта үлкен сома белгісіз жұмсап жатса, жергілікті билік өз бағдарламаларын жүзеге асыру үшін қандай да бір жолмен қаражат жинауға мәжбүр.

Бұл біздің елімізде жүйелі жоспарлау жоқ екенін, аймақтардың қаражатын шаңсорғыштай сорып, кейін субвенция түрінде оралып жатқанын көрсетеді. Сондықтан билік берген ресми статистикаға қарамастан, бірқатар сәтті аймақтар минус болды. Бұған Павлодар облысы мысал бола алады. Бір кездері бұл аймақ өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының жоғары әлеуетіне ие болған. Қазір облыс көрсеткіштері бойынша орташа және үнемі қаражат құюды талап етеді.

Түркістан облысында із-түзсіз кеткен екі туристің мәйіті табылды

Ақтөбе тұрғындары таң атысымен әкімдік алдына жиналды

Қорғаныс министрлігінің белді офицері ұсталды

Алматыда заңсыз ойын терминалдары желісін құрған төрт топтың жолы кесілді

Осындай жағдай билік вакуумының айналасында да байқалады. Қазіргі әкімдер осы жүйенің кепіліне айналды және оны өзгерте алмайды, өйткені олар ештеңені шешпейді. Оларға ІІМ, Әділетмині, ҰҚК және Қаржы министрлігінің жергілікті бөлімшелері бағынбайды. Сондай-ақ олар қадағалау органдарының, жоғары оқу орындарының және өнеркәсіптік кәсіпорындардың қызметін бақылай алмайды. Сондықтан олардан қылмыстың өсуін азайтуды немесе білім сапасын арттыруды талап ету қажетті нәтиже бермейді және мағынасыз болады.

Қазақстанда әлі күнге дейін әкімдіктердің құрылымы үкімет құрылымымен сәйкес келмейтінін де ұмытпаған жөн, сол себепті қандай орган не үшін жауап беретіні әрдайым анық бола бермейді. Мысалы, әкімдіктің жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы, еңбек, әлеуметтік қорғау және көші-қон комитетінің аумақтық департаменті бар. Елде басқарудың бірыңғай вертикалін құру қажет, онда бір ведомство әкімдікке де, орталық билік органына да бағынар еді. Бірақ, өкінішке орай, бұл реформа ешкімге қажет емес.

Ешкім бюджетаралық қатынастар реформасын да, мемлекеттік және бюджеттік бағдарламаларды жоспарлау мен бақылаудың сапасын арттыру жөніндегі реформаны да жүргізгісі келмейді. Менің ойымша, элита өз саясатына жауапты болмауды ұйғарып, осылайша оның тиімділігін бақылауды барынша азайтты. Шын мәнінде, мемлекеттік басқару қазір қаржы ағындарын бақылау мен айла-шарғы жасау арқылы жүзеге асырылуда.

Мұның бәрі биліктің жергілікті жерлерде қаншалықты сал болғанын және Президенттің көптеген Жолдаулары мен мемлекеттік бағдарламаларды жүзеге асыра алмайтындығын көрсетеді. Әкімдіктердің тиімсіздігін олардың шатастырылған құрылымы мен басқарудың жоқтығы күшейте түсуде, бұл өз кезегінде бюрократия мен жаңа мемлекеттік органдар санының өсуіне алып келеді. Сонымен қатар, көптеген адамдар үшін түсініксіз болып отырған бұл билік өкілдерін де, олардың қызметін де бақылауға алмайды.

Саяси шолушы Нұрлан Фадеев, арнайы «Эхо Казахстана» үшін

Сурет: rg.ru

Новости СМИ2
Алдыңғы

Ұлттық банк басшысы: әлемдік экономика сыртқы күйзелістердің әсерінен дамуда

Келесі

Алматылық полицейлер есірткі зертханасын жою бойынша арнайы операция өткізді

Ұсынамыз Пост

Түркістан облысында із-түзсіз кеткен екі туристің мәйіті табылды
Жаңалықтар

Түркістан облысында із-түзсіз кеткен екі туристің мәйіті табылды

29/05/2021 17:43
Ақтөбе тұрғындары таң атысымен әкімдік алдына жиналды
Жаңалықтар

Ақтөбе тұрғындары таң атысымен әкімдік алдына жиналды

29/05/2021 15:12
Қорғаныс министрлігінің белді офицері ұсталды
Жаңалықтар

Қорғаныс министрлігінің белді офицері ұсталды

29/05/2021 10:18
Алматыда заңсыз ойын терминалдары желісін құрған төрт топтың жолы кесілді
Жаңалықтар

Алматыда заңсыз ойын терминалдары желісін құрған төрт топтың жолы кесілді

28/05/2021 18:41
Келесі
Алматинские полицейские провели спецоперацию по ликвидации нарколаборатории

Алматылық полицейлер есірткі зертханасын жою бойынша арнайы операция өткізді

Cараптамалар

На бумаге средняя зарплата казахстанцев уже более двухсот двадцати тысяч тенге
Жаңалықтар

Қағаз жүзінде қазақстандықтардың орташа жалақысы екі жүз жиырма мың теңгеден асады

14/05/2021 13:01
Әділдікке қол жеткізе алмады ма?
Жаңалықтар

Әділдікке қол жеткізе алмады ма?

13/05/2021 22:31
Эксперт: Каспий может повторить судьбу Арала и Балхаша
Жаңалықтар

Сарапшы: Каспий Арал мен Балқаштың тағдырын қайталауы мүмкін

13/05/2021 20:01

Таңдаулы апта

    Cоңғы жаңалықтар

    Түркістан облысында із-түзсіз кеткен екі туристің мәйіті табылды
    Жаңалықтар

    Түркістан облысында із-түзсіз кеткен екі туристің мәйіті табылды

    29/05/2021 17:43
    Ақтөбе тұрғындары таң атысымен әкімдік алдына жиналды
    Жаңалықтар

    Ақтөбе тұрғындары таң атысымен әкімдік алдына жиналды

    29/05/2021 15:12
    Қорғаныс министрлігінің белді офицері ұсталды
    Жаңалықтар

    Қорғаныс министрлігінің белді офицері ұсталды

    29/05/2021 10:18

    Ынтымақтастық

    Ресей ЕАЭО-да қайта өңдеу нәтижесінде алынған тауарлардан кедендік алымдар алмайды
    Жаңалықтар

    Ресей ЕАЭО-да қайта өңдеу нәтижесінде алынған тауарлардан кедендік алымдар алмайды

    17/03/2021 12:31
    Тоқаев Түркітілдес мемлекеттер ынтымақтастығы кеңесінің Бас хатшысын қабылдады
    Жаңалықтар

    Тоқаев Түркітілдес мемлекеттер ынтымақтастығы кеңесінің Бас хатшысын қабылдады

    12/03/2021 09:31
    Ресей ҚП мүшелері мен еліміздің қоғамшылдары сайлауды бақылау тәжірибесімен бөлісті
    Жаңалықтар

    Ресей ҚП мүшелері мен еліміздің қоғамшылдары сайлауды бақылау тәжірибесімен бөлісті

    04/03/2021 12:30

    Ардагерлер

    В Нур-Султане предложили выплатить миллион тенге ветеранам ВОВ ко Дню Победы
    Ардагерлер

    Нұр-Сұлтанда Жеңіс күніне орай ҰОС ардагерлеріне миллион теңге төлеу ұсынылды

    15/02/2021 16:35
    Ардагерлер

    Атырауда қазақстандық қызыл әскерді соңғы сапарға шығарып салды

    15/12/2020 13:38
    В Нур-Султане раздали продуктовые наборы ветеранам Великой Отечественной войны
    Ардагерлер

    Нұр-Сұлтанда Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне азық-түлік жиынтықтары таратылды

    02/11/2020 17:13
    • Басты
    • Сараптамалар
    • Ынтымақтастық
    • Саясат
    • Экономика
    • Жаңалықтар

    Ehonews.kz © 2018

    No Result
    View All Result
    • РусскийРусский
    • Басты
    • Сараптамалар
    • Ынтымақтастық
    • Саясат
    • Экономика
    • Жаңалықтар
      • Сыбайлас жемкорлык
      • Тарих фактілері
      • Мәдениет

    Ehonews.kz © 2018