Эхо Қазақстан
  • Главная
  • Политика
  • Экономика
  • Общество
    • Коррупция
    • Криминал
    • Культура
    • Медицина
    • Образование
    • Религия
    • Спорт
    • Факты истории
  • В мире
    • Содружество
    • Украина
  • Аналитика
No Result
View All Result
Эхо Қазақстан
No Result
View All Result
Басты Тарих фактілері

Жергілікті биліктің тиімділігі төмендеуде

5 года назад
Власть на местах становится все менее эффективной

Бүгінгі таңда Қазақстанда орталық біртіндеп аймақтарды басқару қабілетінен айырылуда деген пікір бар, ал жергілікті жерлердегі билік басшылық қойған міндеттерді орындай алмайды. Бұл шынымен де солай ма? Білуге тырысайық.

Бюджеттік теңгерімсіздіктерден бастаған жөн болар. Қазір қазынаның донорлары ретінде төрт өңір, атап айтқанда Нұр-Сұлтан, Алматы, Атырау және Маңғыстау қызмет ететіп жатқаны ешкімге құпия емес. Қалған өңірлер-реципиенттер. Биыл донорлардың бюджетінен 420 миллиард теңге алынып, қалған 13 облыстың бюджетіне салынған субвенция көлемі 2,1 триллион теңгені құрады. Басқа өңірлер астана мен мұнай саласының есебінен емес, Министрлер Кабинетінің дана мүшелерінің арқасында өмір сүріп жатыр деп айтуға болар еді. Дегенмен, бәрі ойымыздағадай емес. Бүгінде елімізде мұндай көрініс бар: табыстың көп бөлігі республикалық бюджетке түседі, сол жерден өңірлерге бөлінеді. Егер орталықта үлкен сома белгісіз жұмсап жатса, жергілікті билік өз бағдарламаларын жүзеге асыру үшін қандай да бір жолмен қаражат жинауға мәжбүр.

Бұл біздің елімізде жүйелі жоспарлау жоқ екенін, аймақтардың қаражатын шаңсорғыштай сорып, кейін субвенция түрінде оралып жатқанын көрсетеді. Сондықтан билік берген ресми статистикаға қарамастан, бірқатар сәтті аймақтар минус болды. Бұған Павлодар облысы мысал бола алады. Бір кездері бұл аймақ өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының жоғары әлеуетіне ие болған. Қазір облыс көрсеткіштері бойынша орташа және үнемі қаражат құюды талап етеді.

Осындай жағдай билік вакуумының айналасында да байқалады. Қазіргі әкімдер осы жүйенің кепіліне айналды және оны өзгерте алмайды, өйткені олар ештеңені шешпейді. Оларға ІІМ, Әділетмині, ҰҚК және Қаржы министрлігінің жергілікті бөлімшелері бағынбайды. Сондай-ақ олар қадағалау органдарының, жоғары оқу орындарының және өнеркәсіптік кәсіпорындардың қызметін бақылай алмайды. Сондықтан олардан қылмыстың өсуін азайтуды немесе білім сапасын арттыруды талап ету қажетті нәтиже бермейді және мағынасыз болады.

Қазақстанда әлі күнге дейін әкімдіктердің құрылымы үкімет құрылымымен сәйкес келмейтінін де ұмытпаған жөн, сол себепті қандай орган не үшін жауап беретіні әрдайым анық бола бермейді. Мысалы, әкімдіктің жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы, еңбек, әлеуметтік қорғау және көші-қон комитетінің аумақтық департаменті бар. Елде басқарудың бірыңғай вертикалін құру қажет, онда бір ведомство әкімдікке де, орталық билік органына да бағынар еді. Бірақ, өкінішке орай, бұл реформа ешкімге қажет емес.

Ешкім бюджетаралық қатынастар реформасын да, мемлекеттік және бюджеттік бағдарламаларды жоспарлау мен бақылаудың сапасын арттыру жөніндегі реформаны да жүргізгісі келмейді. Менің ойымша, элита өз саясатына жауапты болмауды ұйғарып, осылайша оның тиімділігін бақылауды барынша азайтты. Шын мәнінде, мемлекеттік басқару қазір қаржы ағындарын бақылау мен айла-шарғы жасау арқылы жүзеге асырылуда.

Мұның бәрі биліктің жергілікті жерлерде қаншалықты сал болғанын және Президенттің көптеген Жолдаулары мен мемлекеттік бағдарламаларды жүзеге асыра алмайтындығын көрсетеді. Әкімдіктердің тиімсіздігін олардың шатастырылған құрылымы мен басқарудың жоқтығы күшейте түсуде, бұл өз кезегінде бюрократия мен жаңа мемлекеттік органдар санының өсуіне алып келеді. Сонымен қатар, көптеген адамдар үшін түсініксіз болып отырған бұл билік өкілдерін де, олардың қызметін де бақылауға алмайды.

Саяси шолушы Нұрлан Фадеев, арнайы «Эхо Казахстана» үшін

Сурет: rg.ru

Новости СМИ2
Алдыңғы

Ұлттық банк басшысы: әлемдік экономика сыртқы күйзелістердің әсерінен дамуда

Келесі

Алматылық полицейлер есірткі зертханасын жою бойынша арнайы операция өткізді

Ұсынамыз Пост

Түркістан облысында із-түзсіз кеткен екі туристің мәйіті табылды
Тарих фактілері

Түркістан облысында із-түзсіз кеткен екі туристің мәйіті табылды

29/05/2021 17:43

Қазіргі кезде аталған факті бойынша Түркістан облысының полиция департаменті сотқа дейінгі тергеуді бастады. Жүргізіліп жатқан іздеу жұмыстары барысында 29 мамырда сағат 00:30-да Өгем өзенінен екі адамның мәйіті табылды. Марқұмның бірі тауда жоғалып кеткен туристер тобының мүшесі, 1999 жылы туған азамат...

Ақтөбе тұрғындары таң атысымен әкімдік алдына жиналды
Тарих фактілері

Ақтөбе тұрғындары таң атысымен әкімдік алдына жиналды

29/05/2021 15:12

Шенеуніктер ауыл арасында көгілдір отын құбырын жүргізу үшін тендер жариялағанымен, кейін оны тоқтатып тастаған.   Ақтөбе іргесіндегі Жаңақоныс-4 ауылының тұрғындары жаңадан салынған үйлеріне кіре алмай отыр. Өйткені елдімекенде ішер судан бастап, газ құбыры да жоқ. Ал шенеуніктер болса коммуникация жүйесін...

Қорғаныс министрлігінің белді офицері ұсталды
Тарих фактілері

Қорғаныс министрлігінің белді офицері ұсталды

29/05/2021 10:18

Ведомство өкілдері полковник Асылбек Сатыбалдиновті жақсы жағынан сипаттап, мақтаулы мамандардың бірі ретінде атады. Қорғаныс министрлігіндегі қару-жарақ және материалдық-техникалық қамтамасыз ету қызметінің бастығы полковник Асылбек Сатыбалдинов ұсталды. Бұл ақпаратты Sputnik Қазақстан тілшісіне қорғаныс министрлігінің баспасөз қызметі растады. "2021 жылы 28 мамырда құқық қорғау...

Алматыда заңсыз ойын терминалдары желісін құрған төрт топтың жолы кесілді
Тарих фактілері

Алматыда заңсыз ойын терминалдары желісін құрған төрт топтың жолы кесілді

28/05/2021 18:41

2019 жылдан бастап Алматы қаласы бойынша Экономикалық тергеу департаменті заңсыз ойын орындарын жою бойынша рейдтік іс-шаралар барысында қаланың әртүрлі аудандарында ойын терминалдары заңсыз жұмыс істейтін 712 сауда орнын анықтады, деп хабарлайды zakon.kz. Заңсыз ойын мекемелерін ұйымдастырғаны үшін 80 адам сотталды, 94...

2

В тренде

    3
    • Главная
    • Политика
    • Экономика
    • Общество
    • В мире
    • Аналитика

    © 2025 Ehonews.kz. Все права защищены. Материалы, опубликованные на сайте Ehonews.kz, являются объектами авторского права. Любое полное или частичное воспроизведение, копирование, распространение, публикация или иное использование текстов, фото-, видео- и графических материалов без письменного разрешения редакции запрещено.

    No Result
    View All Result
    • Главная
    • Политика
    • Экономика
    • Общество
      • Коррупция
      • Криминал
      • Культура
      • Медицина
      • Образование
      • Религия
      • Спорт
      • Факты истории
    • В мире
      • Содружество
      • Украина
    • Аналитика

    © 2025 Ehonews.kz. Все права защищены. Материалы, опубликованные на сайте Ehonews.kz, являются объектами авторского права. Любое полное или частичное воспроизведение, копирование, распространение, публикация или иное использование текстов, фото-, видео- и графических материалов без письменного разрешения редакции запрещено.