ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаев дипломатиялық корпуспен кездесуде Ресей, АҚШ және Солтүстік Кореяның ядролық қарусыздану жөніндегі келіссөздері үшін, алаң ұсынуға дайын екенін мәлімдеді, деп хабарлайды Zakon.kz.
“Қатысушы тараптардың орташа және аз қашықтық туралы тепе-теңдік шартынан түпкілікті бас тартуы, қару-жарақтың бақылаусыз жарысуына және іс-қимылды тоқтатуға және басқа да негізгі құжаттарға қауіп төндіреді. Бұл негізінен стратегиялық шабуыл қару-жарағы жөніндегі шартқа қатысты. Мұндай регресс бір сағатқа созылуы мүмкін, ал осы келісімдерді жасау үшін көптеген дипломаттардың қажырлы жұмысы көп жылдар қажет болды”, – деді Мемлекет басшысы.
Оның айтуынша, басты қауіп-бұл мұндай уағдаластықтар басқалармен өтелмейді.
“Осыған байланысты ядролық державаларға жауапкершілік танытуы және қаруды таратпау қағидаттарына, идеяларына адалдығын растауы тиіс. Бүгін, менің ойымша, адамзат болашақта не болатынын білмей, алаңдаулы күйде болуы мүмкін.
Сондықтан мен АҚШ және Ресей, Қытай, ЕО сияқты елдер бүкіл ғаламшар үшін жауапкершілікті сезінеді – олар жоғары деңгейдегі сарапшылар деңгейінде диалогты, келіссөздерді бастауға тиіс еді”, – деп атап өтті ол.
Президент Қазақстан осындай келіссөздер үшін өз алаңын беруге дайын екенін атап өтті.
“Басқа балама жоқ. Сенім диалогын қалпына келтіру толық ауқымды ядролық дағдарысты тудыруға қабілетті тәуекелдердің, әртүрлі инциденттердің өсуінің қатты кепілі болады. Көптеген жылдар бойы әлем қоғамдастығының алдында барлық адамзат үшін ядролық қаруды таратпау режимін нығайту мәселесі көтерілуде”, – деп атап өтті Назарбаев.
Оның пікірінше, Қазақстан жаһандық ядролық қаруға қарсы қозғалысқа өзінің лайықты үлесін қосатын мемлекет ретінде оған толық құқылы.
“Негізгі ядролық державалардың арасындағы Консенсус Иранның ядролық бағдарламасы бойынша бірлескен кешенді іс-қимыл жоспарын және Солтүстік Кореяның денуклеизациясының бейбіт процесін сақтауға мүмкіндік береді. Таратпау режимін нығайтудың жаһандық процесіне барлық мемлекеттердің парламенттері белсенді түрде қосылуы тиіс деп есептеймін”, – деді Мемлекет басшысы.
Сондай-ақ Президент қауымдастықтың басты мақсаттарының бірі-жер бетіндегі бейбітшілік пен тыныштықты жақтайтын жаһандық ядролық қаруға қарсы қозғалыстың қалыптасуы.
“Ғаламшардың түрлі бұрыштарындағы қақтығыстарды реттеу бойынша шаралар қабылдау қажет. Біз Сирия үкіметі мен оппозиция қатысатын Астана форматының жалғасын қолдаймыз. Мұндай келісім келіссөздердің келесі кезеңіне бердік. БҰҰ қамқорлығымен Сирия Конституциялық комитетін құру бойынша күш-жігерімізді қолдаймыз”, – деді ол.
Назарбаев қараша айының соңында Астанада Сириядағы жағдайды реттеу бойынша келіссөздердің 11 раунды өткізу жоспарланғанын хабарлады.
“Қажет болған жағдайда Астана процесін мемлекет басшылары қабылдауға дайын. Қазақстан мен бүкіл Орталық Азия өңірі үшін Ауғанстандағы жағдайды тұрақтандырудың маңызы зор. Біз онда болып жатқан процестерді байқаймыз. Талибанмен де, Үкіметпен де келіссөздер жүргізілуде.
Біз табысты болғымыз келеді. Біздің еліміз Ауғанстанның әлеуметтік-экономикалық орнауына үлес қосуда. Біз афганішілік диалогты жолға қою бойынша барлық форматтарды қолдаймыз”, – деп қортындылады Мемлекет басшысы.
