Парламенттік сайлауға бес күн қалғанда “Егемен Қазақстан” мемлекеттік газетінде Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың “Тәуелсіздік бәрінен жоғары” атты мақаласы жарық көрді. Бір қызығы, орыс тілінде ол сайлау өткен соң бес күннен кейін пайда болды. Яғни, оның мағынасын бірінші қазақ тілді, содан кейін орыс тілді азаматтар түсінуі керек.
Тоқаев өзінің мақаласында кеңес кезеңдегі Отан тарихын тек қудаланған ұлт тұжырымдамасы арқылы зерделеуді ұсынады. Шартты түрде Тәуелсіздіктің мәңгілік символы ретінде Нұрсұлтан Назарбаевты ала отырып, бұл кезеңді он жылдан үш кезеңге бөлінеді. Төртінші онжылдықтың мақсаты – халықаралық аренада бәсекеге қабілетті күшті мемлекет пен ұлт құру.
Көріп отырғанымыздай, жастардың отан тарихын зерделеуі арқылы қазақтың “сәйкестендіру кодын” сақтап қалуға ниетті. КСРО-да зерттелгеннен өзгеше болатын таңдау және әдіснамалық түсіндіру мәселесі маңызды болмақ.
Алайда, жасаушылардың тарихи көзқарасынан Тоқаевтың қалауы өзгеше болады деп болжауға болады. Мысалы, режиссер Марина Кунарова өзінің 1932-1933 жылдардағы ашаршылыққа арналған “Ұлы даланың зары” фильмінде бұл трагедия мен мыңдаған адамның өліміне тек Мәскеу ғана кінәлі екенін көрсетті. Бұл жалған деректі фильм, айтпақшы, бірнеше беделді сыйлықтарға ұсынылды.
Тоқаевтың мақаласының екінші блогы жер, тіл және халық бірлігі туралы. Бұл солтүстік және шығыс өңірлер азаматтарының этникалық санасын өзгерту, елдің ресми тілді үйренуге деген ұстанымын қатайту, сондай-ақ ұлтшылдық бағыт арқылы мемлекеттік идеологияны құру ғғжөніндегі жұмыстардың жанданғанын көрсетеді. Бұл ұлттық-патриоттық ұстанымды Nur Otan партиясы депутаттарының Мәжіліске өтуінен айқын көрінеді.
Мұндай факторлар этносаралық саланы саясаттандыруға алып келеді. Егер Қазақстан ұлттық дискурсты қатаң әрі нақты үлгілей алмаса, бұл Қазақстанда тұратын этностар арасындағы тұрақтылыққа және елдің ұлттық қауіпсіздігіне қатты әсер етеді.
Қордай оқиғаларының қайталануына және ксенофобиялық көңіл-күйдің өсуіне жол бермеу үшін қоғамның прогрессивті бөлігі интернационалистік күн тәртібін қорғауы керек. Өкінішке орай, Президенттің мақаласын ұлтшылдар белсенді әрекет ету белгісі ретінде түсінуі мүмкін, бұл қоғамда алауыздықты одан әрі күшейтеді.
Жанболат Шолпанов, саясаттанушы, арнайы «Эхо Казахстана» үшін
Сурет: zonakz.net
