ҚР Парламенті Сенатының депутаты Бақытжан Жұмағұлов елдегі ғылыми жобаларды қаржыландыру мәселелерін қозғады, деп “ҚазАқпарат”ХАА тілшісі хабарлайды.
“Ғылым қорының қызықты тарихы бар. Мен министрлікке келгенде, Ғылым қоры “Парасата”құрамында болды. Сонда мен Ғылым қоры Министрлік жанында ғана емес, Үкімет жанында да болуы тиіс деген мәселе қойдым. Бүгін Ғылым қоры өтті. Мен Қордың проблемалық мәселелеріне назар аударғым келеді. Ғылымымыздың дамуына не кедергі? Бірінші, мен бүгін назар аударды – мұнда ЕҰУ ректоры профессор Сыдықов. Залда бірде-бір ректорды көрмеймін. Барлық басқа төрт форумдарда мен де бір ректорды көрмедім. Мұндай құбылыстың себебі Қазақстанда білім беруге ғылымға қарағанда 20 есе көп жұмсайды”, – деп мәлімдеді Бақытжан Жұмағұлов технологияларды коммерцияландыруға арналған Еуразия ұлттық университетінің форумында.
“Бізде 1 қарай 20, әлемде 1 қарай 3. Бұрынғы ректор ретінде айта аламын: егер университет бюджетін алса, онда 3% – дан кем ғылым. Осыдан жоғары оқу орындарының бірінші басшыларының ғылымға деген қатынасы да түсінікті. Осыдан: ғылыми зерттеулерді қаржыландыруды көтеру керек. Биылғы жылы ҚР Үкіметі жанындағы Жоғары ғылыми-техникалық комиссияның отырысы өтті, мақсатты қаржыландыру бағдарламасы 65% – ға артты, бұл жақсы көрсеткіш. Гранттық қаржыландыру 115% – ға, яғни 2 еседен астамға артты. Технологияларды коммерцияландыру 5,4 млрд теңге деңгейінде қалды. Шамасы, мұнда түсініспеушілік болды; шамасы, Қордың кінәсі де бар. 153 жоба орындалуда, 38 млрд теңгеден астам. Осы бес жыл ішінде бизнес 14,5% – ды қоса қаржыландырды-бұл шамамен 5 млрд теңге”, – деді спикер.
Депутат атап өткендей, бұл бизнестің Қазақстан ғылымына сенгенін, олардың нақты нәтижелер бере алатынын көрсетеді.
“Бүкіл әлемде технологияларды коммерцияландыруды мемлекет аз қаржыландырады, бірақ ҚР-да бизнестің әлі толық аяққа тұрмағанын ескере отырып, елімізде қаржыландыру әлі де аз, мемлекеттің коммерцияландыру қолдауы таяудағы 5-10 жылда елеулі және елеулі болуы тиіс. Олжас Құдайбергеновтың ғылым қорына 1% жер қойнауын пайдаланушыларды тарту жоспары бар, бұл өте жақсы. Жалпы қаржыландыруды қайта қарау керек. Мен Арын Амангелдіұлы Орсариевке (Ғылым қорының төрағасы, прим. қор толық көлемде жұмыс істейді, бұл акционерлік қоғам мен жарғылық қорды әрдайым толықтыруға болады. Кез – келген елде де солай болды”, – деп қорытындылады сенатор.
