Бүгінгі таңда популизм әлемнің кез келген елінде бар. Саясаткерлер оны сайлау мақсатына жету үшін жиі қолданады. Бұл тұрғыда Қазақстан да артта қалған жоқ. Мұндай үндеулер мен ұрандардың шынайы құнын жұртшылық түсінуі керек сияқты, бірақ көптеген адамдар оларды қолдайды.
Қазақстанда саяси популизм індет ауқымымен теңесті. Бұл білім деңгейінің төмендеуіне, халық пен элита мүдделерінің айырмашылығына, сондай-ақ орта таптың ауына және жалпы өмір сапасының нашарлауына байланысты.
Саяси популизмнің жағымды жақтары бар ма? Жоқ деп ойлаймын. Саясаткерлер бізге шындықты шындық күйінде жеткізбесе, бұрмаланған көрініс біртіндеп норма ретінде қабылдана бастайтын қауіп бар. Егер біз ойдан шығарылған кеңістікте күнелте бастасақ, онда біз өзіміздің дамуымыздың барабар моделін құра алмаймыз.
Популизмді жеңуге бола ма? Екіталай. Мәселе оның саясаткерлердің де, қарапайым адамдардың да көңілінен шығатынында. Біреуге сайлау мақсатына жетуге, ал екіншісіне – әлемнің нақты көрінісіне назар аудармай, қиялында өмір сүруге мүмкіндік береді.
Соңғы парламенттік сайлауда Популизмнің шыңын Халықтық партия зейнет жасын төмендетуді талап еткенде байқадық. Бұған дейін осы партияның депутаттары зейнет жасын көтеруге және Мәжілісте халыққа қарсы қабылданған барлық заңдар мен бастамаларға дауыс берген болатын.
Соңғы жылдары коммунистік идеологияға тыйым салуды талап етіп, “Ашаршылықты” мойындау туралы заң жобасын іске қосып, ұлттық-патриоттық ұстанымдарымен шыққан “Ақ жол” партиясының өкілдері де өзінің популизмін көрсетуден қалыс қалмады. Қазір оңшыл либералдық осы партияның жетекшісі Азат Перуашев парламенттік республиканы енгізуді талап етіп, радикалды демократқа айналды. Сондықтан көпшіліктің әлеуметтік-экономикалық жағдайы нашарлай түсуіне байланысты, ашвқ популизмнің кезекті толқыны әлі алда.
Жанболат Шолпанов, саясаттанушы, арнайы «Эхо Казахстана» үшін
Сурет: meduza.io
