Энергетика саласындағы сарапшы, экономика ғылымдарының кандидаты Әлішер Құрбаналиев Қазақстан Республикасының энергетика саласындағы кадрлық проблемалардың себептері туралы айтып берді, деп zakon.kz хабарлайды.
Энергетикаға теріс әсер ететін күрделі жүйелік проблема білікті кадрлардың жетіспеушілігі және тәжірибелі мамандардың кетуі болып табылады. Бұл жағымсыз фактінің себептері-белгілі бір себептермен немесе басқа себептермен қазіргі кәсіпқойлардың кетуі де, маман болғысы келетін жаңа кадрлар ағынының төмендеуі. ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар жөніндегі агенттігінің ұлттық статистика бюросының ресми деректеріне сәйкес 2020 жылы орташа айлық атаулы жалақы елімізде 212 634 теңге деңгейінде болды. Сонымен қатар, сол жылы энергетика саласындағы мамандар үшін орташа айлық жалақы тек 175 151 теңгені құрады, өйткені сіз басқарушылық және өндірістік лауазымдарды түсінесіз. Слесарь және электр монтері сияқты лауазымдар үшін орташа жалақы айына 130 000 теңге деңгейінде бағаланады. Өнеркәсіптің басқа салаларында, мысалы, химия өнеркәсібінде немесе металлургияда бұл көрсеткіш тиісінше 225 257 және 301 142 теңгеге тең. Энергетика саласындағы табыс деңгейінде, соның ішінде почта және курьерлік қызмет бар. Өзіңіз ойлаңыз, энергетика саласындағы маманға аз талаптар мен жауапкершілік деңгейі бар курьермен жұмыс істеу немесе көтерме және бөлшек сауда саласына бару оңай, онда жалақы айына орта есеппен 220 мыңға жетеді”, — деді сарапшы.
Сонымен қатар, сарапшы кадрлардың жоғары тұрақтамауы және энергетикадағы жалпы кәсіпқойлық деңгейінің төмендеуінің басқа да себептері туралы айтып берді:
Ресми статистикалық деректер бойынша 2020 жылы өнеркәсіптегі кадрлардың тұрақтамаушылық деңгейі 4,7% – ды құрады, бұл ретте энергетика саласының қызметкерлері кіретін электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және кондиционерленген ауамен жабдықтау сияқты қызмет түрі бойынша тұрақсыздық 3,5% – ды құрады, мұның өзі өзі үшін айтады. Жалақының төмен деңгейі еңбек ақысының неғұрлым жоғары деңгейіне байланысты өнеркәсіптің басқа салаларына мамандардың кетуіне ықпал етеді, соның нәтижесінде энергетика саласы жоғары білікті мамандардың тапшылығын бастан кешуде. Кадрлардың жоғары ауысушылығы жақын және алыс шетелдерге Халықтың көші-қоны бойынша көңілсіз жағдайға да байланысты. Сонымен қатар, ең жақсы қаржылық перспективаларды сезіне отырып, мектеп түлектері жоғары оқу орындарына түсе отырып, энергетикалық мамандықтарды таңдауға дайын емес. Жас энергетиктер диплом алып, көбінесе мамандық бойынша жұмыс істемейді. Осы фактіні ескере отырып, энергетикалық кәсіпорындардың басшылары қазіргі кәсіпқойларды ұстап тұруға және жаңа күштерді тартуға тырысады, олар көбінесе жетіспейтін түрлі қаржы көздерін іздейді”, — деді сарапшы.
Сарапшының айтуынша, энергетиканы қаржыландырудың жалғыз көзі-тарифтер. Олардың мөлшерлес өсуінсіз мамандарды және жалпы саланы сақтау мүмкін емес.
