Парламенттік сайлау басталғанға дейін бір айдан аз уақыт қалды. Олардың нәтижесі алдын ала белгілі: жеңіс кез келген жағдайда Nur Otan-ға беріледі. Алайда, бүкіл сайлау процесі алдын-ала жоспарланғанына қарамастан, жанжалсыз болмады.
Солардың бірі – Нұржан Әлтаевтың билеуші партиядан кетуі. Хабардар емес адамдар үшін, ол Nur Otan-ды билікті басып алды деп айыптап, жаңа саяси құрылым құру ниеті туралы мәлімдегенін еске саламын. Альтаевтың кетуі Борис Ельциннің саясатына ұқсас болуы мүмкін. Бұрынғы нұротандықты Қазақстандағы ішкі саяси жағдайға ықпал ету мақсатында либералдық оппозициялық партия құруды жоспарлап отырған олигарх Марғұлан Сейсембаев қолдап отыр.
Тағы бір жанжал Орталық сайлау комиссиясының бақылаушылар туралы қаулысына байланысты туындады. Оның айтуынша, үкіметтік емес ұйымдар сайлау үдерісін бақылау үшін адамдарды партиялардың жарғылық мақсатына сәйкес болған жағдайда ғана жібере алады. Мұндай талап көптеген қоғам қайраткерлерінің наразылығын тудырды және биліктің сайлауды тәуелсіз бақылау мүмкіндігін айтарлықтай шектеді деп айыптауына себеп болды.
Нәтижесінде – Қазақстанда жаңа бірлестік – “Азаматтық балама” пайда болды, ол азаматтарды сайлау күні сайлау учаскелеріне келуге және бюллетеньдерден барлық партияларды сызып тастауға шақырды. Бұл бірлестік түрлі саяси күштердің оппозициялық күн тәртібімен кең майданға бірігуінің катализаторы бола алады деп ойлаймын.
Олигархтар арасында көптеген жанжалдарды байқап отырмыз, бұл қоғамдық көңіл-күйге әсер етеді. Британдық Financial Times газеті белгілі қазақстандық миллиардер және Тұңғыш Президенттің күйеу баласы Тимур Құлыбаев Орталық Азиядан Қытайға газ құбырын салу жөніндегі келісім-шарттарда бірнеше миллион доллар тапқаны туралы материал жариялады.Тағы бір жанжал да Нұрсұлтан Назарбаевқа жақын адам – олигарх Болат Өтемұратовпен байланысты болды, “БТА” Банктен ұрланған ақшаны заңдастыруға көмек көрсетті деп ол күдікке ілінді.
Сондықтан Ақорда қуанышты емес, алаңдаушылық жағдайда деген қорытындыға келуге болады. Қабылданған қайта сақтандыру шараларына қарамастан, сайлау алдындағы науқанның өзі және оның түпкілікті нәтижелері қоғамдық өмірді елеулі жандандыра және өзінің әлеуметтік жағдайына наразы азаматтардың үлкен тобын саясиландыра алады. Мұның бәрі қазақстандықтарды арандататын факторларға аса назар аударып, оларды жоюды талап етеді.
Нұрлан Фадеев, саяси шолушы, арнайы «Эхо Казахстана» үшін
Сурет: tengrinews.kz
