Әлем ядролық қаруды таратпау туралы шарт (ЯҚТШ) бойынша жаңа келісімді қабылдауы тиіс, деді Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев “Астана клубының”отырысында,деп хабарлады Ақорданың баспасөз қызметі.
“Менің ойымша, АҚШ-тың өткен президенті (Барак Обама) кезеңінде басталған Ядролық қаруға қарсы тақырып бойынша, әлемдік кеңес пен жұмысты қайта бастауымыз керек. – Авт.),- деді Мемлекет басшысы. АҚШ-ірі держава, бұған ешкім дау айтпайды. Экономикалық, әскери қуаты және тағы басқасы бойынша”.
Бірақ Президент қан төгілген Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін, дәл сол АҚШ президенті Вудро Вильсон, болашақта осындай соғыстарды болдырмау үшін ұлттар лигасын ұсынғанын еске салды. Ал екінші дүниежүзілік соғыстан кейін Президент Рузвельт БҰҰ ұсынды.
“АҚШ тарапынан әділеттілік, қақтығыстың алдын алу ниеті болды. Ол өз ата-бабаларының дәстүрлерін еске алу үшін бізге Трамп мырзаға бірге қараймыз. Егер ол қазір барлығына осы мәселелерді жинап, талқылауды ұсынса, мұны қолдамайтын елдер болмайды”, – деп есептейді Қазақстан Президенті.
Ол Солтүстік Корея да келісімге келіп, келісімге келуге ниет білдірді.
“Мен ядролық қаруды ұстап тұру жөніндегі халықаралық тәртіп мәселелері қайта қарауды талап ететінін бірнеше рет айттым. Біз, дүниежүзілік қауымдастық мүшелері, БҰҰ мүшелері осы мәселелерді көтеріп, ЯҚТШ бойынша жаңа келісім қабылдауы тиіс”, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.
Ол сондай-ақ ҚХР Төрағасымен кездесу кезінде осы мәселелерді көтергенін айтты.
“Мен төраға Си Цзиньпинмен жиі кездесемін,біз осы тақырыптарға ашық сөйлесеміз. Қытайдың экспансиясы, басқа аумақтарға шабуыл туралы ой жоқ. Керісінше, оларға мемлекеттегі технологиялық өсімді, дамуды жолға қою үшін Даму, тыныш өмір қажет”, – деп атап өтті Қазақстан Президенті.
Оның айтуынша, елдер арасында қарым-қатынас шиеленіскен.
“Неге ол (Қытай. – Авт.) теңіз аумағын қамтиды? Бұл даулар әрдайым болды. Даулы аралдар әрдайым болды, Вьетнаммен даулар әрдайым болды, Жапониямен әрдайым болды. Бұл конфронтация жүріп жатқанда, барлығы шиеленісіп, Қытай кінәлі деп айтылады. Мен сарапшы емеспін, ешкімді қорғағым келмейді, бірде-бір жаққа тұрғым келмейді. Мұның бәрі-елдер арасындағы жалпы сенім жоғалуының нәтижесі, бұл бүкіл адамзатқа тиімсіз ортақ конфронтацияның нәтижесі”, – деп атап өтті Нұрсұлтан Назарбаев.
Ол елдерді сындарлы диалогқа шақырды.
“Егер бұл конфронтация жалғаса берсе, теңдестіру шегінде қателік үлкен апатқа әкелуі мүмкін. Сондықтан дер кезінде тоқтап, диалогқа көшу керек”, – деп қортындылады Мемлекет басшысы.
Клуб отырысы аяқталғаннан кейін Мемлекет басшысы Қазақстанның ядролық қарусыздануға қарсы бастамаларына және ядролық қарусыздануға арналған көрмені аралап көрді.
Ақорданың баспасөз қызметі хабарлағандай, Нұрсұлтан Назарбаев ұсынылған экспонаттармен танысып, Қарағанды мемлекеттік техникалық университетінің студенттерімен әңгімелесті.
Клуб отырысында Қазақстан Президенті бақылауға алынған ірі державалардың қарсы тұру мәселелерін көтерді және 2020 жылы Астанада Қауіпсіздік пен ынтымақтастық жөнінде конференция өткізуді ұсынды.