Соңғы уақытта әлеуметтік желілердің қазақстандық сегментінде ежелгі уақытта Жетісу жері Қытайға тиесілі болды ма деген сұрақ қызу талқылануда. Кейбір азаматтар тиесілі болды деп санайды. Шынымен солай ма, талқылап көрейік.
Әлеуметтік желілерде өрбіп тұрған дау-дамайдың «ұшқынынан» бастайын. Оның себебі ежелгі дәуірде Жетісудан Балқашқа дейінгі жерлер Аспан империясына тиесілі болғандығы туралы Қытай баспасөзінде жарияланған жарияланымдар болып табылады.
Алайда, іс жүзінде Қытай БАҚ-тары жазғандай емес. Тарихи деректерге сүйенсек, Жетісу мен Мәуереннахрдың бір бөлігі Қытайдың иелігінде небары бес жыл болған. Бұл жер оған толығымен тиесілі болмаған дегенді білдіреді. Біздің дәуіріміздің 751 жылы болған Атлах шайқасынан кейін, қытайлар Орта Азиядан мың жылға жуық уақытқа кетті.
Жетісудың ешқашан Қытай жері болмағанын археологиялық қазба жұмыстары кезінде табылған жәдігерлер де дәлелдейді. Сондықтан Жетісу ежелден қазақ жері болғанына менің, тіпті, күмәнім жоқ.
Кез-келген басқа болжамдар – фантастика. Біздің республика аумағы бойынша әлемде 9-шы орында, ол 18 миллион адамды орналастыруға жеткілікті. Пекин бізге қызығады, сондықтан олар өздерінің БАҚ-тарына Жетісу ежелгі уақытта Қытай жері болған деп жазуға бұйрық береді.
Менің айтқандарымның бәрін кәсіби тарихшылар мен археологтардың зерттеулері дәлелдейді. Тиісінше, Қытай баспасөзіндегі соңғы жарияланымдардың барлығы ғылымға қарсы болып табылады және іс жүзінде Қазақстан мен Орталық Азиядағы экономикалық және саяси экспансия саясатын ақтауға бағытталған. Бұл Пекиннің Жетісу мен Шығыс Қазақстанды Аспан асты елінің қайтарып алуға негіздеу ниетінің айқын мысалы. Бұл біздің қоғам үшін өз аумағымыздан айырылып қалу қаупінің белгісі болуы керек.
Саяси шолушы Нұрлан Фадеев, арнайы “Эхо Казахстана” үшін.
Сурет: ukraina.ru
