Алдағы Мәжіліс сайлауы азаматтарымыз талқылайтын басты мәселе болды. Кейбіреулер “тосынсыйсыз” өтпейді деп санайды. Парламенттік сайлауда ішкі саяси тұрақтылықты не бұзуы мүмкін, ойластырып көрейік.
Коронавирус инфекциясына байланысты туындаған ағымдағы мәселелер аясында қазақстандықтар Қасым-Жомарт Тоқаевтың Министрлер Кабинетінің барлық мүшелерімен және оған тікелей бағынатын ведомстволардың басшыларымен, сондай-ақ облыстар мен Республикалық маңызы бар қалалардың әкімдерімен кездескеніне назар аудармады.
Міне, осы кездесулерде мемлекет басшысы өзінің қол астындағылармен республикадағы ағымдағы жағдайды және алдағы жоспарларды талқылап қана қойған жоқ, оларға сайлаудан кейін не болатынын – өз орындарын сақтап қала ма, лауазымдарын ауыстыра ма немесе отставкаға кетуге тура келе, міне оларды осылар туралы хабардар етті.
Тоқаевпен барлық сұхбаттаушылар сайлаудан кейінгі болашағы туралы естігеніне қуанышты болғаны факт емес, кез келген жағдайда олардың ешқайсысы Президенттің шешіміне қарсы шыға алмайды. Сондықтан Қазақстанды билеуші элитаның ішінде кадрлық ауыс-түйістер болады.
Партиялық-саяси кеңістіктің жандануына және партияларды тіркеуге заңнамалық тосқауылдың төмендеуіне қарамастан, біздің республикамыз сол “партиялық колодамен” парламенттік сайлауға жақындады. Олар Ақорда мен Кітапхана үшін еш қиындықсыз өтіп, Мәжіліске қазір онда ұсынылған партиялар кіретін шығар деп ойлаймын.
Парламенттік сайлауда ішкі саяси тұрақтылықты не бұзуы мүмкін? Меніңше, бұл наразылық топтарының белсенділігі, мемлекеттік акциялар түрінде емес, сайлау процесін бақылау және оның бұрмаланғанын бақылау түрінде.
Қоғамдық бірлестіктер мен бастамашыл топтар қазірдің өзінде сайлауды бақылайтындықтарын мәлімдеп, қалалардағы сайлау учаскелерін мүмкіндігінше көп қамтуға тырысуда. Көпшілігінен деректер жинап алып, дауыстарды өздері есептейді, бұл ОСК деректерінен айтарлықтай өзгеше болуы мүмкін. Нәтижесінде билеуші партияның жеңісіне күмән туады.
Nur Otan шабуыл мен сынның басты объектісіне айналады, ал оның жинаған дауысын көптеген бақылаушылар даулайтын болады. Билеуші партияның айқын қарсыластары болмаса да, Беларусьпен кейбір ұқсастықтар бар. Бұл фактор, сайып келгенде, мылтық тартпасы болуы мүмкін. Бұған жол бермеу үшін билік парламенттік сайлаудың барынша ашық өтуі үшін және дауыс беру нәтижелері көпшілік таңдандырып, наразылығын тудырмауы үшін бәрін жасауы керек.
Азаматтық және әскери қақтығыстарды зерттеу орталығының сарапшысы Сұлтанбек Агеев, арнайы “Эхо Казахстана” үшін.
Сурет: liter.kz
