Саясаттанушы Юрий Булуктаев ОСК-да Қазақстанның барлық партиялары қалыптастырған және ұсынған Мәжіліс депутаттығына кандидаттардың тізімін талдады.
“Қазақстандық партиялар Мәжіліс депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін қалыптастырып, ОСК-ға ұсынды.
30 қарашада жергілікті уақыт бойынша сағат 18-де партиялық тізімдер бойынша сайланатын ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаттарын сайлауға партиялық тізімдерді ұсыну аяқталды. Бес саяси партия ҚР ОСК-да Парламенттің төменгі палатасы (Мәжіліс) депутаттығына кандидаттардың партиялық тізімдерін ұсынды. Алтыншы партия, Қазақстанның жалпыұлттық социал-демократиялық партиясы 27 қарашада өткен съезде парламент пен жергілікті өкілді органдарға сайлауға қатыспауға дауыс берді. Басқаша айтқанда, социал-демократтар сайлауға бойкот жариялады. Коронавируспен байланысты талаптардан басқа, 2021 жылғы 10 қаңтардағы сайлауға қатысатын қазақстандық партиялар үшін биыл көптеген жаңалықтар бар. Осылайша, әйелдер мен 29 жасқа дейінгі әйелдердің 30% – ы партиялық тізімдерді қалыптастыру тәсілін өзгертті.
“Nur Otan” партиясының тізімі 126 кандидаттан тұрады. Оның ішінде 77 кандидат ішкі партиялық праймериз қорытындысы бойынша, 49 адам орталық партиялық квота бойынша анықталды. Тізімде беделді қазақстандықтар, кәсіпқойлар, белсенділер, жаңа тұлғалар бар. Партиялық тізімге ҚР Президенті Әкімшілігінің басшысы Ерлан Қошанов, ҚР Премьер-министрі Асқар Мамин, қоғам және саяси қайраткер Дариға Назарбаева, “Самұрық-Қазына “ҰӘҚ” АҚ Басқарма Төрағасы, “Nur Otan” партиясы төрағасының бірінші орынбасары Бауыржан Байбек, ҚР Парламенті Мәжілісінің Төрағасы Нұрлан Нығматулин сияқты еліміздің саяси кеңістігіндегі айтулы тұлғалар енді. Партияның баспасөз қызметінің ақпараты бойынша, кандидаттардың жалпы тізімінен Парламент Мәжілісінің жұмыс істеп жүрген депутаттары 20% – дан аспайды, мемлекеттік басқару – 13%, білім беру және денсаулық сақтау – 12%, үкіметтік емес ұйымдар – 9% және өнеркәсіп өкілдері-8% – ды құрайды. 28% – экономистер, 20% – заңгерлер, 17% – кәсіпкерлер. 21 кандидаттың ғылыми дәрежесі бар, оның ішінде 10 ғылым докторы және 11 ғылым кандидаты бар. Тізімнің үштен бір бөлігі әйелдер. Яғни, гендерлік квота сақталған. Кандидаттардың орташа жасы алдыңғы партиялық тізіммен салыстырғанда 4 жылға төмендеп, 48 жасты құрады.
Ұсынылған кандидаттар саны бойынша “Nur Otan” – дан кейін екінші орынды “Қазақстанның Халық партиясы” (бұрынғы “коммунистік партия”) алады. НПК тізімінде аймақтардан көптеген жаңа адамдар бар, ал әртүрлі мамандықтағы адамдар ұсынылған. Партия Мәжіліске 125 кандидат ұсынды. Тізімге 125 адам енді. Оның ішінде ерлер саны 89, немесе 71,2%, әйелдер – 36 — 28,8%, 29 жасқа дейінгі жастар-9 немесе 7,2%. Яғни, партиялық тізімнің квотасы 36% – ды құрайды. Депутаттыққа кандидаттардың орташа жасы-46 жас. Ең жас кандидат — 25 жаста, ең үлкені-67 жаста. Тізімге Мәжілістің партиядан сайланған жеті депутатының төртеуі кірді-Айқын Қоңыров, Жамбыл Ахметбеков, Ирина Смирнова және Магеррам Магеррамов. Тізімде “Кипр” аналитикалық тобының жетекшісі Ерлан Смайлов, ҚазҰУ Философия және саясаттану факультетінің деканы Әлия Масалимова, Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінің бірінші проректоры Әсет Тасмағамбетов, Қарағанды азаматтық белсендісі Василий Климаков бар.
Тізімнің саны бойынша үшінші орында-38 кандидат, тізімге негізінен өзінің жұмыс істеп тұрған депутаттық активін, сондай-ақ бизнес-элита өңірлерінің өкілдерін енгізген “Ақ жол” партиясы болды. Олардың арасында партия көшбасшысы Азат Перуашев, Қазақстан тарихындағы алғашқы әйел, Дания Республикасының Президенттігіне экс-кандидат Еспаева, Екатерина Никитинская, “Ақ жол” парламенттік фракциясы басшысының орынбасары, Мәжілістің бесінші және алтыншы шақырылымының депутаты және басқалар бар.
Тізімге “Гранд-Ханака” ЖШС Бас директоры Бурихан Нұрмұхамедов, кәсіпкер, KBT-group IT-компаниясының құрылтайшысы және басшысы, 2019 жылғы “Қазақстанның 100 жаңа есімі” жеңімпазы Азат Сембинов, “Ақ жол” демократиялық партиясы Жастар қанатының жетекшісі Ғазиза Тәжібаева және тағы басқа тұлғалар енді.
“Ауыл” халықтық-демократиялық патриоттық партиясынан Мәжіліс депутаттығына кандидаттардың партиялық тізіміне 19 адам кірді. Олардың ішінде 29 жасқа толмаған 4 әйел және 2 кандидат бар, бұл тізімге енгізілгендердің жалпы санының 31,5% – ын құрайды. Атап айтқанда, тізімге Қазақ агротехникалық университетінің Басқарма Төрағасы Қайрат Айтуғанов, Жамбыл облысы әкімдігінің кәсіпкерлік және индустриялық-инновациялық даму басқармасының басшысы Қарлығаш Аралбекова, “Хабар Зейн Әліпбек “телеарнасының жүргізушісі,” Қазақ әдебиеті “газетінің бас редакторы Қуат Дәурен, партия төрағасының бірінші орынбасары және президенттікке бұрынғы кандидат Төлеутай Рахымбеков,” ситуациялық қазақ ” оқулығының авторы Қанат Тасыбеков және басқалар енді.
“Адал” партиясы 20 адамнан тұратын Мәжіліс сайлауына үміткерлердің тізімін ұсынды. Онда қоғам қайраткерлері, тележурналистер, спортшы және кәсіпкерлер бар. Тізімге партия төрағасы Серік Сұлтанғалиев, экономист Эльдар Жұмағазиев, спортшы және қоғам қайраткері Ардақ Назаров, тележурналистер Мақсат Толықбай мен Дәулет Мұқаев, “Шопан Ата” Қазақстан қой өсірушілер Ұлттық қауымдастығының төрағасы Алмасбек Садырбаев, “Атамекен” Ұлттық Кәсіпкерлер палатасы төрағасының орынбасары, білім беру саласының сарапшысы Олжас Ордабаев, Қазақстан фермерлер одағының президенті Жигули Дайрабаев және т.б. енді. Тізімнің үштен бірі-әйелдер мен жастар.
Осылайша, сайлау науқанының маңызды кезеңі-партиялармен Мәжіліске кандидаттар тізімін ұсыну аяқталды. Алда-ҚР Орталық сайлау комиссиясының партиялық тізімдерді бекітуі. 4 желтоқсан күні сағат 18 — де ОСК-ға партиялармен мәслихат депутаттығына кандидаттардың тізімін беру мерзімі аяқталады”, – деп жазды Юрий Булуктаев Facebook-те.
Сурет: azattyq-ruhy.kz