Жақында ОПЕК + министрлік отырысы өтті, оның қорытындысы бойынша мұнай өндіруді қысқартудың ағымдағы деңгейін 2021 жылдың ақпан және наурыз айларына ұзарту туралы шешім қабылданды. Алайда, Қазақстан мен Ресейге ерекше жағдай жасалды: оларға осы кезеңде “қара алтын” өндіруді тәулігіне 10 және 65 мың баррельге ұлғайтуға рұқсат етілді.
Мұндай жеңілдіктер біздің еліміз бен Ресей Федерациясының әлемдік мұнай өндірудегі үлесіне байланысты болуы әбден мүмкін. British Petroleum-нің жыл сайынғы статистикалық шолуынан 2019 жылы Ресей, әлемдік үлесі 12,1%-бен “қара алтын” өндіру рейтингінде екінші орынға ие болды. Қазақстан бұл рейтингте 2% үлесімен 13-орында болды. Екі мемлекет ұзақ және табанды түрде сұрағандықтан, оларды қолдады.
Алайда, ОПЕК+ – тің мұндай шешімінде ерекше ештеңе жоқ. Иә, ол Қазақстанға оң әсер етеді, бірақ біздің республикамыз ондаған жылдар бойы тәуелді болып отырған мұнай өндірісін ұлғайтқан жағдайда.
ОПЕК + берген жеңілдіктер “қара алтынның” құнына әсер ете ме? Екіталай. Баға мен сұраныс бірінші кезекте әлемдік экономиканың өсу немесе өспеу қарқынына және оның қозғаушы күштеріне байланысты болады. Ал Қазақстан мен Ресейге өндірісті ұлғайтуға рұқсат берген көлем әлемдік мұнай нарығында маңызды болмайды.
Көп жағдайда бұл шешім коронавирус дағдарысынан шыққаннан кейін, әлемдік экономиканы болашақта жеделдетудің алдын-алу үшін жасалды. Сонымен бірге, бұл мұнай секторының кірісін күрт өсірмейді. Дегенмен, бұл шешім шетелдік және отандық өндіруші компаниялардан республикалық бюджетке түсетін түсімдерді бұрынғы деңгейде ұстауға мүмкіндік береді.
Нұрлан Фадеев, саяси шолушы, арнайы “Эхо Казахстана” үшін
