Сайлау қорытындысы мен халықаралық сарапшылардың бағалауынан кейін бір апта өткен соң, сайлау нәтижелерін жоққа шығарушы бақылаушылар пайда болды, деп хабарлайды Zakon.kz .
Адам құқықтары жөніндегі Қазақстандық Халықаралық бюроның баспасөз орталығында кенеттен тәуелсіз бақылаушылар тобы пайда болды Өткен сайлауда ресми бақылаушы мәртебесін барлығы растай алмады деп айту керек.
Ең бастысы, олар жұртшылыққа өздерінің келіспейтінін жеткізуге тырысады: сандар мен оқиғаларды көрсете отырып, деректерді шатастырады. Мысалы, бақылаушы Серік Әбішевтің айтуынша, Алматыда 444 сайлау учаскесі бар, онда кандидат Қосанов үшін сайлаушылардың 48 пайызы дауыс берген.
“Аманат” азаматтық платформасы штабының жетекшісі Қазбек Шайх спикерді бірнеше рет түзетіп, Алматыда ресми түрде 554 учаске болғанын және бұған дейін жарияланған Серік Әбішевтің мәліметтері бойынша кандидат Әміржан Қосановқа 38 пайыз дауыс бергенін мәлімдеді.
– Егер қоғам өкілдері демократия туралы айтатын болса, онда олар өз ой – пікірлері мен ұстанымдарын баяндауда дәйекті болуы тиіс, – деп есептейді Қазбек Шайх. – Маған бақылаушылар жиналысы туралы айтылған баспасөз хабарламасы келді. Мен тағайындалған уақытта орынға келгенде, бізді сол жерде күтпегені анық болды.Жиналысқа қатысушылар пікірлер плюрализмі туралы үнемі айтып, басқа да процеске қатысушыларды тыңдауға үзілді-кесілді ниет білдірмеді, сұрақтарға жауап бермеді, бізді “басып тастауға” тырысты және ақыр соңында біздің өкілдерді залдан шығарды. Нәтижесінде барлығы өшірілетін сиялы қалам туралы бейнені талқылауға кірісті. Бұл бейнені бастапқыда бақылаушылар дұрыс түсірмеген. Кәсіби даярланған бақылаушы сайлаушы дауыс беруге арналған кабинкаға кіргенін, қаламды алып жазғанын және сияның жойылуын түсірге тиіс. Бізге бір ыңғайсыз фокус көрсетілді. Бюллетеньдерді тастау туралы бейне мүлдем түсініксіз, ол қайда, қандай кандидатқа, қашан және қалай болып жатқандығы белгісіз, ақыр соңында тастаудың жүзеге асырылғаны анық емес.
Заңның бұзылуы туралы “Аманат” азаматтық платформасының тәуелсіз бақылаушысы Александр Белянов да айтты.
– Бұл адамдар заңды өздері бұзады, – дейді спикер, – кішкентай бөлмеде журналистер, блогерлер, қоғамшылдар жиналды. Бізге дайындалып жатқан бақылаушылар жиналысы туралы хабарлама келді, біз пікір алмасамыз деген үмітпен келдік, нәтижесінде бізден кетуімізді өтінді. Мен наразылық білдірдім,ал мені шығарып жіберді, Жалпы, бұл тәуелсіз бақылаушылар кімдер? Біз, мысалы, қоғамдық ұйымдарды сайлады, ал олар, мысалы, Серік Әбішев өзін Қосановтың штаб басшысы ретінде ретінде таныстырды, ал ол осы лауазымнан сайлауға дейін кетіп қалғанын мойындады, басқа бақылаушы өзін “жай азаматпын” деп таныстырды.
“Аманат” өкілдерін залдан қуып шыққан соң, жиналысты ұйымдастырушылар сайлау кезінде еліміздің барлық учаскелерін бақылаған қоғамдық ұйымға жала жабуға кірісті. Жиналыстың бастамашыларының істерінің заңдылығы туралы, ақпараттың шынайылығы туралы мәселе ашық қалды. Айтпақшы, жалған ақпарат бергені үшін Қазақстан заңы бойынша қылмыстық жауапкершілікке тарту көзделген.