Қазақстанда ұлттық патриотизм қалың бұқараны әлеуметтік-экономикалық және саяси проблемалардан алшақтатудың қолайлы құралына айналды. Енді билік өкілдеріне осы немесе басқа мәселенің неге өз шешімін таба алмайтынын түсіндіруге тырысқаннан гөрі, ар-намысына тиіп, патриотизмге шақыру оңайырақ. Солай емес пе?
Біздің елімізде бүгінгі таңда біртүрлі үрдіс байқалуда: мемлекеттік қайраткерлердің орыс және қазақ тілдеріндегі ресми сөздері мағынасы жағынан бір-біріне сәйкес келмейді. Ұлттық тілдегі сөйлеушілердің сөздерінің бір бөлігінде негізінен елдің әлеуметтік-экономикалық мәселелерінің шешімі туралы нақты ақпарат жоқ, бірақ ол әртүрлі эмоционалды сөздерге толы – “төзу керек”, “патриот бол” және т.б. Мұның бәрі, өкінішке орай, азаматтардың этникалық және ұлттық сезімдерін биліктің пайдаланатынын көрсетеді. Не үшін? Қоғамдағы әлеуметтік наразылық деңгейін төмендету үшін.
Өйткені, біздің ел басшылығы мен халық арасындағы қарым-қатынас виртуалды сипатқа ие. Мемлекеттік қызметшілердің сөйлеген сөздерінде іс жүзінде қоғаммен байланыс жоқ және олар республиканың нақты жағдайын көрсетпейді. Жалпы, шенеуніктер, мысалы, жалпы ішкі өнімнің өсуі туралы қандай да бір мемлекеттік бағдарламаның тиімділігін түсіндіргенде, азаматтардың көбі істің мәнін түсіне алмайды. Ақпаратты объект тек қабылдап қана қоймай, ол таратылаған ақпаратпен келісуі керек. Халықпен қарым-қатынас ұлтшылдық риторика және тәуелсіздік, егемендік және тілді сақтау қажеттіліктерімен алмастырылып отыр. Мен айтып өткенімдей, бір де бір әлеуметтік мәселе осы күнге дейін шешілмегегін түсіндіруден гөрі, патриотизмге шақыру оңай.
Сол себепті де тіл және ұлттық мәдениетті сақтау мәселелері шешілмей отыр. Неліктен, өйткені олар айла-шарғының ыңғайлы түрі. Билік тіл мәселесін толығымен шешуге мүдделі емес, өйткені олар оны қоғамның назарын мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық және саяси проблемаларынан алшақтату үшін қолдана алады. Алайда, тіл мәселелері шынайы әлеуметтік-экономикалық өзгерістер, қазақстандықтардың өмір сүру деңгейін арттыру қажеттілігімен ауыстырылмауы
керек.
Шын мәнінде, бүгінгі таңда бізде не бар – латын әліпбиін енгізумен және білім беру жүйесіндегі неолибералды реформалармен бірге қоғамның құлдырауына және ұлтшылдық көңіл-күйдің өсуіне әкелетін ұлттық консервативті идеологиялық тұжырымдаманы енгізудің салдары бар. Бұл іс жүзінде қазақ тілді жастарды біртіндеп ақпараттық оқшауландырып, посткеңестік бірыңғай әлеуметтік-мәдени кеңістіктен де , өткен ұрпақтардың ғылыми-тарихи мұрасынан да алшақтатады.
Саясаттанушы Жанболат Шолпанов, арнайы «Эхо Казахстана» үшін
Сурет: zakon.kz
