Ұлтштшылдар Украинаның жетістіктерін қолданып, “холодомор” тақырыбын насихаттауды жалғастыруда. Меніңше, нақты мысал бар, рйлансақ Украина билігінің саясаты неге жеткізгенін түсінуге болады, бірақ жоқ, патриоттар өз жолдарынан таймай отыр. Олар қай салада болмасын орыс тілінің қолданылмағанын қалайды, Ресеймен тарихи қауымдастықты жоққа шығарады, сол жылдары көрші ел бізді жеп, енді біздің жерлерімізді тартып алғысы келеді деп айыптайды. Сондай-ақ олар өткен ғасырдың отызыншы жылдарындағы қазақтар ұшыраған зұлматтқа байланысты айып тағады.
1932-1933 жылдардағы ашаршылық болды, оны ешкім жоққа шығармайды. Ол Украинада, Қазақстанда, Солтүстік Кавказда, Батыс Сібірде, Төменгі Еділ аймағында болды. Сонымен қатар, сол жылдары Штатт, Германия, Чехословакия, Польша, Румыния аштыққа ұшырады, мүмкін жақында оларда болған аштыққа да Ресейді айыптайтын болады. Мысалы, 1939 жылы Украина республикасының құрамына кірген Львовта,1933 жылы мәскеуліктер мүмкіндігінше көп украиндықтар өлсін деп астықты өзенге жіберді деген әңгімелер айтылады.
Сол жылдары Қазақстанда ашаршылық ең алдымен малдың қырылуы мен дәнді дақылдардың жетіспеушілігінен болды. 1928 жылы КСРО-да астық өндірісіндегі Қазақ Республикасының үлесі 9%-ға жуық деңгейде болды, 1932 жылы ол 3%-ға дейін төмендеді. Ұжымдастыру кезінде жіберілген қателіктер мен егіннің жетіспеушілігі, тағы да басқа себептер бар. Бұл республиканың жол желісінің тығыздығы өте төмендігі, жүк көлігінің мүмкіндіктері өте әлсіздігі, елді мекендер арасындағы өте үлкен қашықтық болды, сондықтан адамдар уақтылы көмек ала алмады. Сонымен қатар, көшпелі мал шаруашылығы табиғи жағдайлармен тығыз байланысты болды, ал сол жылдары ол қолайлы болған жоқ. Сондай-ақ, жергілікті байлар тұрғындарға қатты ықпал етіп, үстемдіктерін сақтап қалу үшін билікке түрлі жолдармен зиян келтірді. Сонымен бірге берген азық-түлік көмегін сақтау шарттары өте нашар болды, олар тез бүлінді. Сонымен бірге мұндай көмекті жергілікті кадрлар талан-таражға салды.
Ашаршылыққа байланысты жүргізілген тергеу нәтижесінде 1,8 мыңнан астам адам азық-түлік ұрлағаны, туыстары мен достарына таратқаны, базарларда сатқаны үшін сотталды. Олардың көпшілігі ашулы «қазақшылдар» болды. 30-жылдардың басында республикадағы қазақтардың саны 57,1% құрады. Қазақтардың 69%-ы аудандық атқару комитеттерінің қызметкерлері болды, 65% ауыл кеңестерін басқарды. Көптеген мұқтаж жандардың азық-түлік көмегін ала алмағанына олар кінәлі болды. Сол кезде Сталин Когановичке жазған хатында: «Қазақстанға нашар колхоздарға және мал өсіретін аймақтарға көмектесу үшін берілген төрт миллион пуд астықтың 600 мың пұды пайдаланылмай қалады» деп жазды.
Ашаршылық тақырыбын бірінші болып «Түркістан легионының» идеологы Мұстафа Шоқай көтерді, кейін ұлтшылдар оны жалғастырып, қаза тапқандардың санын 3 миллионға жеткізді. Бірақ Нұрсұлтан Назарбаев 4 миллион қазақ өлтірілді деп алға шықты. Бірақ, 1926 жылы жүргізілген санақ бойынша сол кезде бүкіл КСРО-да 3 968 289 этникалық қазақ өмір сүрді. 1939 жылғы санақ бойынша Кеңес Одағында 3 100 949 қазақ өмір сүрген. Яғни, 13 жыл ішінде 867 340 адамға азайды. Отызыншы жылдардың басында «Қазақстан тарихы» порталының хабарлауынша, 1130 мың тұрғын Қазақстаннан көрші республикаларға кеткен. Қытайға, Моңғолияға, Иранға және Ауғанстанға кеткендердің саны жүз мыңды құрады, оның аумағынан кеткен 675 мыңнан астам адам қайта оралмады.
Бірақ біздің сарапшы-ұлтшылдар өздерінің пайымдауларында бүкіл Кеңес Одағында болған этникалық қазақтардың саны туралы айтпайды. Неліктен? Себебі, олар 1926 және 1939 жылдардағы санақтар арасындағы мәліметтер туралы айтса да,, бірақ осы жылдар арасында республиканың шекаралары көп өзгергенін айтпайды. 1926 жылы РКФСР құрамындағы ҚазССР-на Сырдария губерниясы да , онда 800 мыңнан астам қазақ және 563 мың қазақтан тұратын Жетісу губерниясы кірді. Кейінгі санақта Сырдария губернияның көп бөлігі Өзбек КСР-на кірді. Екінші губернияның бір бөлігі Қырғыз ССР-нен өтті. Яғни, статистика және аумақтардың басқа республикаларға бөлінуі қазіргі ұлтшылдардың сандарды бұрмалап көрсететінінің дәлелі.
Ашаршылық тақырыбын насихаттаған бүгінгі радикалды ұлтшылдар ҚСҰК-да, Мәжілісте және Президенттің айналасында бар. Осыдан үш жыл бұрын “Жаңа Қазақстан” саяси құрылымының мүшелері, Тоқаев қалыптастырған қазіргі ҚСҰК мүшелері, жақында “Нұр Отаннан” парламент мүшесі болған ұлтшыл Айдос Сарым Штатта дайындаған “Қазақтардың геноцидін тану туралы” меморандумды ұсынды. Өткен жылдың жазында бірқатар мәжілісмендер БҰҰ-ға, ЕҚЫҰ-ға, американдық Конгреске және Еуропалық Парламентке 30-шы жылдардағы қазақтардың геноцидін мойындауды талап етіп жүгінді. Қазіргі уақытта Мәжілісте іс жүзінде Украина үлгісімен шығарылған заң жобасы қабылданады деп күтілуде. Онда “геноцидті” жоққа шығарғандар үшін қылмыстық жауапкершілік қарастырылған. Сонымен қатар, Тоқаев оңалту бойынша кезекті комиссия құрды. Менің ойымша, бұл жұмыстың нәтижесі қандай болатыны түсінікті. Тұтастай алғанда, шамасы, біздің Президентті бұл мүлдем мазаламайды, олар батыстық ұйымдардың шақыруымен келген ұлтшылдар, Сорос Қоры штаттық партиялар институттары, Human Rights, батыс елдерінің дипломатиялық өкілдері.
Мұның бәрі Ашаршылықты ақыр соңында моноэтникалық мемлекет құру және тотальді декоммунизациялау мен орыссыздандыруды жүзеге асырудың идеологиялық тұжырымдамасының маңызды атрибуты ретінде мойындайтынын көрсетеді. Тарихты қайта жазу және КСРО-ны қазақтарды қырып-жойған елге айналдыру, ұйымдастырушылардың пікірінше, қазақстандықтардың жаңа ұрпақтарын ортақ әлеуметтік-мәдени мұралар мен посткеңестік кеңістіктен бөлуге шақыру деуге бодады. Азаматтардың қазіргі ауыр жағдайын «отарлық тоталитарлық өткенмен» байланыстыра отырып, ұлтшылдықпен уланған бұқараны басқару жеңіл. Осыған байланысты «Голодомордың» идеологтарына Расул Гамзатовтың: «Өткенге тапаншадан оқ атсаң, болашақ саған зеңбіректен оқ жаудырар …» деген сөзін еске салғым келеді.
Тұрар Кәрімов, саяси шолушы, арнайы «Эхо Казахстана» үшін
