Қазақстанда өте қызықты үрдіс байқалуда: Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың жаңа квазимемлекеттік компанияларды құруға мораторий жариялау туралы Жарлығына қарамастан, өткен жылы тағы төрт квазимемлекеттік кәсіпорын пайда болды. Осыған байланысты Жарлық неге орындалмайды және ең бастысы, бұл үшін кім жауап береді деген сұрақ туындайды.
Тоқаевтың Жарлығында аса маңызды құрылымдар құруға байланысты ерекшеліктер жеткілікті екенінен бастаған жөн болар. Сондықтан квазимемлекеттік секторда компания құру қажет болған кезде, Үкімет Жарлықты айналып өту мүмкіндігін табады.
Жаңа квазимемлекеттік құрылымдар тізіміндегі ең қызықтысы – денсаулық сақтау саласындағы Turar Healthcare ұлттық операторы, атап айтқанда, оның 40 аурухананы 20 жаңа ауруханамен ауыстыру жөніндегі жобасы. Денсаулық сақтау министрлігінің басшысы Алексей Цой жаңа медициналық мекемелердің құрылысы қазіргі тұрғандардың тозып, құлауға жақындығына байланысты деп мәлімдеді. Осыған байланысты медициналық инфрақұрылымдарды жөндеуге және жұмыс жағдайында ұстауға қарастырылған бюджет қаражаты қайда жұмсалды деген
сұрақ туындайды.
Бұзу, құрылыс және басқару үдерісімен бір компания айналысатыны белгілі. Құрылыс операторының барлық ауруханаларды басқаруға қандай қатысы бар ? Іс жүзінде барлық жаңа медициналық мекемелер жеке қолға беріледі.
Көріп отырғанымыздай, іс жүзінде осы жылы квазимемлекеттік компаниялардың, яғни іс жүзінде жеке меншіктің, мемлекеттік қаражаттан субсидия алатын компаниялардың саны азайған жоқ, артты. Олар жаңа ауруханалар салу арқылы жекешелендірудің осындай күрделі амал-тәсілдеріне қатысып, содан кейін осы нысандарды өздері пайдаланады. Бұл компаниялар індет, халықтың өмір сүру деңгейінің төмендеуі және өңдеу өнеркәсібінің болмауы аясында бюджет қаражатын заңды түрде тонаумен айналысады деген үлкен алаңдаушылық бар. Бұл паразиттік ісік одан әрі өсе бере ме?
Жанболат Шолпанов, саясаттанушы, арнайы «Эхо Казахстана» үшін
Сурет: 365info.kz