Алматылық коммунистер қазақстандықтардың ең төменгі күнкөріс деңгейі туралы мәселені көтерді, деп “ҚазАқпарат”ХАА хабарлайды.
Қазақстандағы ең төменгі күнкөріс деңгейін қайта қарау туралы қоғамдық талқылау барысында тәуелсіз сарапшы, “3ES-инжиниринг” ЖШС құрылтайшысы Қадырсейіт Айханов өз пікірін білдірді.
Оның айтуынша, ең төменгі күнкөріс деңгейінің негізінде ең төменгі жалақы қалыптасады және ол ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен болмауы керек.
“Ең төменгі күнкөріс деңгейі дегеніміз-адамның қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету және оның денсаулығын сақтау үшін жеткілікті құн. Ол не үшін қажет? Оны не үшін есептеу керек? Мен мұны зерттей бастадым. Ең төменгі күнкөріс деңгейінің негізінде ең төменгі жалақы қалыптасады, ол ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен болмайды. Бұл соғыс, құрғақшылық, дағдарыс жағдайында минималды болуы мүмкін. Бірақ біз осы санатты мүмкіндігінше жақсартуға тырысатын және қажет болатын қалыпты жағдай бар. Енді біздің нұсқамызды, біздің еліміздің қандай жағдайда екенін қарастыру қажет. Мысалы, бүгінде ең төменгі күнкөріс деңгейі 34 мың теңгені құрайды. Енді оны таратайық. Бірінші бөлім 17 мың азық-түлік емес тауарларға, оның ішінде мәдени және әлеуметтік қажеттіліктерге 17 мың. 17 мыңға театрға бару, маникюр жасау, коммуналдық қызметтерді төлеу мүмкін емес. Ал тамақтану керек пе? Мысалы, таңғы ас, түскі ас және кешкі ас 300 теңгеге алынады. Бұл бір адамға күніне кем дегенде 1000 теңге керек. Егер бұл сома 30 күнге көбейтілсе. Қазірдің өзінде 30 мың теңге алынады, ал бізге тек 17 мың теңге бөлінді”, — деді спикер.
Дегенмен, көптеген адамдар елдің өмір сүру жағдайында өмір сүру құны қанша болуы керек деп ойлады.
“Бұл жерде біз қандай жағдайда өмір сүретінімізді анықтап алуымыз керек. Мысалы, дағдарыс жағдайында немесе басқа жағдайларда. Қандай да бір шкаланы жасау керек. Адамдар соғыс жағдайында өмір сүргісі келмейді. Біз біреудің ұшақтар мен кемелер сатып алатынын көргенде, мен неге алмаймын? Бұл шкала дағдарыс жағдайларын, біздің өмірімізде бәрі қамтылған кезде қалыпты өмір сүруді көрсетуі керек — фитнес, театр және т.б. бұл орташа. Біз барынша жоғары деңгейге ұмтылуымыз керек”, – деп жауап берді Қадырсейіт Айханов.
Коммунистердің пікірінше, қазақстандықтардың күнкөріс минимумын дүкендерге де, базарларға да бармайтын адамдар санаған. Сондықтан, ең төменгі күнкөріс деңгейінің мөлшерін қазіргі заманғы қажеттіліктерді ескере отырып, қайта қарау қажет. “2020 жылдың маусымында жан басына шаққандағы ең төменгі күнкөріс деңгейі 34 мың теңгеге жетті, бұл өткен жылдың маусым айымен салыстырғанда 13,7% – ға көп. Көріп отырғанымыздай, бұл сома халыққа өз қажеттіліктерін жабу үшін жеткіліксіз.
Күнкөріс минимумының сомасын кемінде екі есе көтеру қажет. Қыс жақындап келеді. Сонымен қатар, адамдар коронавирустың екінші толқынына дайындалып жатыр. Біздің арамызда жұмыссыз, баспанасыз, өмір сүру қаражатынсыз отыратын адамдар көп. Олардың барлығы қыста қалай аман қалатыны әлі белгісіз. Біздің партияда күн сайын көптеген адамдар келетін қоғамдық қабылдау бөлмесі бар. Олардың барлығы жалдамалы пәтерлерде, жұмыссыз, көп балалы аналар мен әкелер”, — деп атап өтті ҚКХП АҚФ ардагерлер және мәдени мұра істері жөніндегі комиссиясының төрайымы Гүлдана Нұрпейісова.
Сурет: inform.kz