Бизнес портфелінде 2016 жылдан 2020 жылға дейінгі білім беру салмағы 2% – дан 0,6% – ға дейін төмендеді. Білім беруді дамытуға барлық қаржылық жүктеме мемлекеттік бюджетке түседі, деп “ҚазАқпарат” ХАА energyprom.kz сілтеме жасап хабарлайды.
2020 жылы білім беруге салынған барлық инвестициялардың 81,1% – ы мемлекеттен келді. 2016 жылы мемлекеттік сектордың үлесі небары 57,6% – ды құрады. Бірақ бұл аз. 2015-2019 жылдары ҚР Мемлекеттік бюджетінің білім беруге арналған шығыстары елдің ЖІӨ-нің 3,2% -3,6% шегінде құбылды. ЖІӨ-ге пайыздық қатынастағы инвестициялардың мұндай деңгейі өте төмен болып табылады: ол әлемнің көптеген елдерінен төмен және ЮНЕСКО ұсынған деңгейге жетпейді (ЖІӨ-ге 5% -7%). Білім берудің жеткіліксіз дамуы 2020 жылы адами капитал индексіндегі ҚР көрсеткіштерінің төмендеуіне себеп болды: Қазақстан 51-орынға төмендеді, ал өткен жылы еліміз 50-орынға ие болды. Адами капиталды дамытудың маңызды өлшемі-жоғары білім деңгейі. 2020 жылдың төртінші тоқсанында жоғары білімі бар ҚР жұмыспен қамтылған халқының үлесі 42,6% – ды құрады. Бұл ретте дамыған елдер осы көрсеткіш бойынша кем дегенде 50% – ға қол жеткізуді мақсат етіп отыр. ҚР Білім және ғылымды дамытудың мемлекеттік бағдарламасының деректері бойынша жоғары білім беру тиімділігінің көрсеткіштерінің бірі оны интернационалдандыру және ЖОО-лардың Дүниежүзілік рейтингтердегі өкілдігі болып табылады. Қазіргі уақытта QS WUR рейтингінде атап өтілген қазақстандық жоғары оқу орындарының саны 13-ке дейін өсті. Олардың ішінде ТОП-500-ге тек үш университет кірді: әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Л. Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті және М. О. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті. Ағымдағы жылы үкімет жоғары білім беру жүйесінің инвестициялық тартымдылығын арттыру үшін бірқатар жаңа бастамаларды атап өтті. Бастамалардың бірі-20 отандық жоғары оқу орны өңірлердің өсу нүктелеріне айналады. Пилоттық жоба Алматы облысында, шетелдік ЖОО — да сыналды. Текелі моноқаласында Орталық Азия университеті білім беру кампусының құрылысына 500 миллион доллар инвестиция салуға ниетті. Құрылыс процесі төрт кезеңге жоспарланған. Құрылыстың бірінші кезеңінің инвестициялары 105 миллион долларды құрады. Кампустың ашылуы ағымдағы жылы өтеді. 2025 жылға дейін Қазақстан шетелдік жетекші жоғары оқу орындарының тағы 5 кампусын ашуға ниетті. Үкіметтің пікірінше, жетекші халықаралық жоғары оқу орындарының қатысуы талантты жастардың елден кетуін қысқартады. Қазақстанда соңғы 7 жылда шетелге шығатын студенттер саны 2 есеге өсті. Әлемнің 130 елінде 100 мыңнан астам қазақстандық жоғары білім алуда. Сәуір айында үздіксіз білім беру тұжырымдамасы қабылданады. Бұл шаралар Ел ішіндегі білім беру қызметтеріне сапалы және сандық сұранысты арттырады, бұл өз кезегінде саланың отандық және шетелдік инвесторлар үшін тартымдылығын арттырады.
