Соңғы уақытта экономистер мен талдаушылар Қазақстан Ұлттық Банкінің ақша-несие саясаты бағытының барабарлығына күмән келтіре бастады. Шынымен де солай ма? Біз осыны түсінуге тырыстық.
Бұл мәселені коронавирустың алғашқы толқынынан кейін, әлемнің көптеген елдерінің ұлттық банктері ақша-несие саясатын арзан ақшаның пайдасына өзгертті дегеннен бастаған жөн.Бұл қадам нақты пайыздық мөлшерлемені төмендету үшін жасалды, ал ол, шынында да, отандық экономиканың нақты секторын қолдайды. Оның үстіне әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, төмен пайыздық мөлшерлемелер инфляцияның өсуімен күресудің тамаша тәсілі болып табылады.
Қазақстан саясатын арзан ақшаның пайдасына өзгерткен жоқ. Егер бұл инфляциямен күресудің тексерілген тәсілі болып табылатынын ескеретін болсақ, онда біздің Ұлттық Банктңің инфляциялық таргеттеу саясатын дәйекті түрде жүргізуден іс жүзінде бас тартқаны.
Біздің мемлекетіміздің қаржы реттеушісі инфляцияны төмендетуге ықпал ететін шараларды қабылдамағаны және өзінің 7 қыркүйектегі шешімімен базалық мөлшерлемені 9% деңгейінде сақтағаны айтуға тұрарлық.
Қазақстан Ұлттық банкінің осындай ақша-несиелік саясатының нәтижесінде тамызда азық-түлік тауарлары құнының 10,9%-ға және азық-түлік емес тауарлар құнының 5,5%-ға артты. Сонымен қатар, ақылы қызметтердің бағасы 3,4%-ға өсті.
Салыстыратын болсақ, инфляцияның өсуіне қарамастан ақша бағасын белсенді түрде төмендеткен Ресейде тамыз айында азық-түлік тауарларының құны тек 4,3%-ға, ал азық-түлік емес тауарлардың бағасы 3,4%-ға өсті.
Біздің Ұлттық Банк осының негізінде әртүрлі әдістермен жоғары пайыздық мөлшерлемелерді сақтап қалуға тырысуда, бұл ұлттық валютаның қымбаттауына алып келеді деп сеніммен айтуға болады. Мұндай саясат екінші деңгейдегі банктердің мүддесі үшін жүргізіледі және инфляцияның төмендеуіне әсер етпейді. Керісінше, елде азық-түлік бағасы өседі, бұл қазақстандықтардың өмір сүру деңгейіне әсер етеді.
Саяси шолушы Нұрлан Фадеев, арнайы “Эхо Казахстана” үшін
Сурет: 24.kz
