Еуропалық Комиссияның Вице-президенті, Еуропалық Одақтың Сыртқы істер және қауіпсіздік саясаты жөніндегі Жоғарғы өкілі Федерика Могерини ЕО Қазақстанды сөз бостандығын қамтамасыз етуге және бұқаралық ақпарат құралдарында цензураны әлсіретуге шақыратынын мәлімдеді, деп «Радио Азаттық»ақпарат агенттігі хабарлайды.
«ЕО Қазақстанды аймақтың басқа мемлекеттерімен қатар Адам құқықтары саласындағы стандарттарды жақсартуға, медианың кедергісіз жұмыс істеуіне мүмкіндік бере отырып, пікір білдіру бостандығы мен БАҚ еркіндігін қамтамасыз етуге шақырады», — деді Могерини 6 шілдеде Нұр-сұлтан, Алматы және Қазақстанның басқа да ірі қалаларында күшшілер жүргізген жаппай ұсталуларға түсініктеме бере отырып.
Могерини ұстау мәселесі әрдайым көтерілетіндігін атап өтті.
«Орталық Азиядағы демократиялық өзгерістерді ілгерілету кейде ауыр процесс болуы мүмкін. Орталық Азия түрлі елдермен – Еуроодақпен, АҚШ-пен, Ресеймен және Қытаймен ынтымақтастықта еркін болуға тиіс, олар бай энергия ресурстарына өңірдегі ықпал етуді көздейді», — деп атап өтті Могерини мәлімдемесінен.
Естеріңізге сала кетейік, 6 шілдеде Алматыдағы Орталық стадионның маңында жаппай ұсталған. Күш құрылымдары бөлек, бейбіт халық қорқытты және журналистерге. Белгілі бір сәтте жағдай жаппай тәртіпсіздікке ұшырады. Күш қызметкерлері ұсталушыдан түсініктеме алуға тырысатын кез келген журналист әкімшілік жауапкершілікке тартылатынын, ал оның әрекеті арандатушылық деп бағаланатынын мәлімдеген. Біраз уақыт бойы түйісу ауданында интернет сөндірілді, ал ұстау түнге дейін жүргізілді.
Сондай-ақ, азаматтарды жаппай ұстау Нұр-сұлтан қаласындағы «Есіл» сауда үйі ауданында да жүргізілді. Барлық аталған учаскелер толығымен қоршалып, қарапайым жүргізушілерге өтуге кедергі келтірген полиция автобустарының саны көп болды. Қауіпсіздік күштері балалардыда ұстады. Қыз бен ұл журналистердің көзінше оны талап еткеннен кейін ғана анасына жіберілді. Ұсталған балалардың ең үлкені 15 жаста болған.
Сонымен қатар, елорда полициясы жас ағызатын баллоны бар журналистерге белгісіз адамның шабуыл жасау фактісін елемеді. Сондай-ақ, Нұр-Сұлтандағы оқиға орнына елордалық полиция департаменті бастығының орынбасары Бақытжан Малыбаев сияқты жоғары лауазымды полиция қызметкерлері қатысты. Журналистер оған бетперде киген белгісіз адамдарға үлкен қолшатырлардың көмегімен камералардың объективтеріне шолу жасаған, алайда Малыбаев БАҚ-ты елемеді.
Кешке, 6 шілдеде, оқиға болған соң, ішкі істер министрлігі полицейлердің тек жекелеген азаматтарды ұстағанын мәлімдеді. Арызда көптеген ұсталғандардың түтін шашкалары мен травматикалық қаруы табылғандығы атап өтілді.
Қазақстандағы жаппай ұстау туралы The New York Times, The Washington Post, Reuters, Associated Press, ABC News сияқты жетекші әлемдік БАҚ жазды.
