Эхо Қазақстан
  • Главная
  • Политика
  • Экономика
  • Общество
    • Коррупция
    • Криминал
    • Культура
    • Медицина
    • Образование
    • Религия
    • Спорт
    • Факты истории
  • В мире
    • Содружество
    • Украина
  • Аналитика
No Result
View All Result
Эхо Қазақстан
No Result
View All Result
Басты Тарих фактілері

Ел басшылығы АЭС салу мәселесін тезірек шешуі керек

5 года назад
Ел басшылығы АЭС салу мәселесін тезірек шешуі керек

Энергетикалық сектор қайтадан дағдарыс алдында тұр, сондықтан Қазақстанға маневрлік қуат қажет. Бұл туралы бейнеконференция барысында Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің басшысы Серік Жұманғарин айтты. Ол энергияның жағдайы әлі де профицитті екенін айтты — 106 миллиард кВт/сағ өндіріледі, біз 105 тұтынамыз. Алайда жақын арада республика тапшылық аймағына кіреді, яғни бізге өзіміздің электр энергиямыз жеткіліксіз болады.

Біздің елімізге қазір маневрлік қуаттарды құру өте қажет, соның арқасында максималды тұтыну кезінде электр энергиясының өсуін жабуға және жаңартылатын энергия көздері арқылы алынатын тұрақсыз электр энергиясын теңгеруге болады. «Электр энергиясы мен қуатының 2019-2025 жылдарға арналған болжамды теңгеріміне» сәйкес елде ескірген 1 гигаватт шығару және 7 гигаватт жаңа қуаттылықты енгізу қажет. Мұның бәріне үлкен қаржы қажет. Тек электржелілік шаруашылыққа 26 миллиард доллардан астам қаражат жұмсау қажет, өндіруші объектілерге тағы да 30 миллиард қажет, алайда, министрлер кабинетінде ондай ақша жоқ. Билік энергетика саласына инвесторларды қалай тарту керектігін де білмейді. Ал біздің электр энергетикамыз, төрт жылдан кейін жұмыс істей бастайтын, ЕАЭО-ның бірлескен электр энергиясы нарығына кірігуі қажет.

Қаржы жеткіліксіз, сондықтан біз олардың негізгі қайнар көзіне айналамыз — бізге тарифтерді көтереді. Өткен жылдың соңында біз электр энергиясы үшін, 2019 жылмен салыстырғанда, 6,5 пайызға көп төледік. Электр энергиясы бағасының ең елеулі өсуін БҚО және Қостанай облыстарының тұрғындары сезінді. Тұтынушылар үшін тарифтердің таралуы үш есе өзгеруі мүмкін, ал шағын және орта бизнес иелері халыққа қарағанда 2-3 есе көп төлейді. Халық пен кәсіпкерлердің қаражатын тартып алу да нәтиже бермейді. Кейбір облыстарда апаттық ажырату жиі орын алады.

Жаңа маневрлік қуаттылық құру үшін жобалық базаны, құрылыс-монтаж ұйымдарының жүйесін қалпына келтіру, мамандар дайындау қажет, қазір мұны істеу мүмкін емес. Демек, энергетика секторы тығырыққа тірелуі мүмкін. Қазіргі уақытта республиканың энергобалансы жоғары болып отыр, сонымен қатар тұтыну да өсіп жатыр, сондықтан профицит төмендеуде. Үш жыл бұрын ол 4 миллиард кВт/сағ деңгейінде болған, қазір ол 1 миллиард кВт/сағ-тан аспайды, сарапшылардың болжамы бойынша, он жылдан кейін Қазақстанның оңтүстігінде электр энергиясының өткір тапшылығы пайда болады.

Қазір бізде электр энергиясын 138 электр станциясы өндіреді, оның ішінде басым үлесі — 70% көмірмен жұмыс істейтін ЖЭО. Сондай-ақ бізде жаңартылатын энергия көздері де дамуда. Бірақ ЖЭК-ке көшу үшін өте көп қаржы қажет. Жұмыс істеп тұрған ЖЭК аз, көп құру керек, шығындарды жабу үшін көмір ЖЭО-ны ойсырату қажет. Республикада мұндай энергия көздеріне жоғары тарифтерді мемлекет субсидияламайды және электр станцияларына қатысты тарифтік ынталандыру, олар экологиялық таза электр энергиясын сатып алып, содан кейін оны төмендетілген бағамен сатуы арқылы жүзеге асырады. Яғни,
«Жасыл энергетика» ЖЭК иелеріне жоғары тарифтерді белгілеу арқылы табысқа кепілдік беретін бизнес-жоба болып табылады, ал ол азаматтар мен экономика үшін ауыртпалық. Жағдайды АЭС құтқара алар еді, ол алда болуы мүмкін электр энергиясының тапшылығына ықпал етіп, көптеген мәселелерді шешер еді. Алайда, үкімет оны салу туралы шешім қабылдаған жоқ.

Энергетика саласы менеджмент пен шенеуніктер үшін нағыз сыбайлас жемқорлық көзіне айналды және өндірістік қорлардың тозуына, қуаттардың жеткіліксіздігіне және Үкіметтің жаңа электр станцияларын салу жоспарларының болмауына байланысты экономиканың қозғаушы күші бола алмайды. Жаңа ЖЭО мен ГЭС үшін осындай күрделі құрылысты жүзеге асыра алатын ғылыми-техникалық кадрлар да, құрылыс компаниялары да жоқ. Сондықтан атом энергетикасын енгізу саяси мәселеге айналады, оны шешу билеуші элитаның елді прогрессивті даму жолымен ілгерлетуге қабілетілігін немесе қабілетсіздігін көрсетеді.

Тұрар Кәрімов, саяси шолушы, арнайы «Эхо Казахстана» үшін

Новости СМИ2
Алдыңғы

Сағынтаев жаңа Алматы тұрғындарының мәселелерін арнайы комиссия шешетінін мәлімдеді

Келесі

ЕЭК Кеңесі отырыстың қорытындысын шығарды

Ұсынамыз Пост

Түркістан облысында із-түзсіз кеткен екі туристің мәйіті табылды
Тарих фактілері

Түркістан облысында із-түзсіз кеткен екі туристің мәйіті табылды

29/05/2021 17:43

Қазіргі кезде аталған факті бойынша Түркістан облысының полиция департаменті сотқа дейінгі тергеуді бастады. Жүргізіліп жатқан іздеу жұмыстары барысында 29 мамырда сағат 00:30-да Өгем өзенінен екі адамның мәйіті табылды. Марқұмның бірі тауда жоғалып кеткен туристер тобының мүшесі, 1999 жылы туған азамат...

Ақтөбе тұрғындары таң атысымен әкімдік алдына жиналды
Тарих фактілері

Ақтөбе тұрғындары таң атысымен әкімдік алдына жиналды

29/05/2021 15:12

Шенеуніктер ауыл арасында көгілдір отын құбырын жүргізу үшін тендер жариялағанымен, кейін оны тоқтатып тастаған.   Ақтөбе іргесіндегі Жаңақоныс-4 ауылының тұрғындары жаңадан салынған үйлеріне кіре алмай отыр. Өйткені елдімекенде ішер судан бастап, газ құбыры да жоқ. Ал шенеуніктер болса коммуникация жүйесін...

Қорғаныс министрлігінің белді офицері ұсталды
Тарих фактілері

Қорғаныс министрлігінің белді офицері ұсталды

29/05/2021 10:18

Ведомство өкілдері полковник Асылбек Сатыбалдиновті жақсы жағынан сипаттап, мақтаулы мамандардың бірі ретінде атады. Қорғаныс министрлігіндегі қару-жарақ және материалдық-техникалық қамтамасыз ету қызметінің бастығы полковник Асылбек Сатыбалдинов ұсталды. Бұл ақпаратты Sputnik Қазақстан тілшісіне қорғаныс министрлігінің баспасөз қызметі растады. "2021 жылы 28 мамырда құқық қорғау...

Алматыда заңсыз ойын терминалдары желісін құрған төрт топтың жолы кесілді
Тарих фактілері

Алматыда заңсыз ойын терминалдары желісін құрған төрт топтың жолы кесілді

28/05/2021 18:41

2019 жылдан бастап Алматы қаласы бойынша Экономикалық тергеу департаменті заңсыз ойын орындарын жою бойынша рейдтік іс-шаралар барысында қаланың әртүрлі аудандарында ойын терминалдары заңсыз жұмыс істейтін 712 сауда орнын анықтады, деп хабарлайды zakon.kz. Заңсыз ойын мекемелерін ұйымдастырғаны үшін 80 адам сотталды, 94...

2

В тренде

    3
    • Главная
    • Политика
    • Экономика
    • Общество
    • В мире
    • Аналитика

    © 2025 Ehonews.kz. Все права защищены. Материалы, опубликованные на сайте Ehonews.kz, являются объектами авторского права. Любое полное или частичное воспроизведение, копирование, распространение, публикация или иное использование текстов, фото-, видео- и графических материалов без письменного разрешения редакции запрещено.

    No Result
    View All Result
    • Главная
    • Политика
    • Экономика
    • Общество
      • Коррупция
      • Криминал
      • Культура
      • Медицина
      • Образование
      • Религия
      • Спорт
      • Факты истории
    • В мире
      • Содружество
      • Украина
    • Аналитика

    © 2025 Ehonews.kz. Все права защищены. Материалы, опубликованные на сайте Ehonews.kz, являются объектами авторского права. Любое полное или частичное воспроизведение, копирование, распространение, публикация или иное использование текстов, фото-, видео- и графических материалов без письменного разрешения редакции запрещено.