Қазақстанның Халық партиясы фракциясының депутаттары “ана мен баланы дамытуға инвестициялар” ұлттық жобасын әзірлеуді және қабылдауды ұсынады, деп “ҚазАқпарат”ХАА тілшісі хабарлайды.
Мәжіліс депутаты Ерлан Смайлов палатаның жалпы отырысында осындай ұсыныс жасады.
“Отандық зерттеушілердің мәліметтері бойынша, көп балалы болу кедейлік факторына айналуда. Кедей қазақстандықтардың 80% – дан астамы 5 және одан да көп адам тұратын отбасыларда тұрады. Статистика бойынша елімізде 340 мыңнан астам көпбалалы отбасы бар. Сонымен қатар, балаларды тәрбиелеудің барлық ауыртпалығын ата – аналардың бірі — анасы немесе әкесі ғана көтеретін толық емес отбасылардың мәселелері өте өзекті”,-деді Ерлан Смайлов ҚР Премьер-Министрінің атына депутаттық сауалында. “Шындық мынада, бір, екі немесе үш баланы тәрбиелеп отырған жалғызбасты ана немесе жалғызбасты әке де қиындықтарға тап болады, бірақ әлеуметтік қолдауды қажет ететіндер санатына кірмейді. Зерттеу мәліметтеріне сәйкес, мұндай отбасылардың 500 мыңнан астамы және олардың басым көпшілігі жалғызбасты аналар болуы мүмкін”, — деп депутат жалғастырды. Халықтың нақты табысының төмендеуі, бірінші кезектегі тауарлар мен көрсетілетін қызметтер бағасының өсуі, спорттық, мәдени, ғылыми-техникалық секциялар мен үйірмелер түрінде балаларды дамытудың сапалы және қолжетімді инфрақұрылымының болмауы елдің барлық балаларының – көп балалы, толық емес және толық емес отбасыларының толыққанды дамуына кедергі келтіреді.
2020 жылы Қазақстанның Тұңғыш Президенті қоры жарияланған реформаларды іске асыру және Қазақстанның Үшінші жаңғыруы үшін шешімдерді әзірлеуге арналған кешенді зерттеудің нәтижелерін жариялады. “Қазақстан Республикасының адами капиталын дамыту” талдамалық зерттеу нәтижелері бойынша ұсынымдарда үш тұжырым тұжырымдалды: 1) елдің ағымдағы адами капиталы Үшінші жаңғырту жобасын тежейді; 2) егер ештеңе қолданылмаса, жағдай жаһандық трендтердің салдарынан ғана нашарлай түседі; 3) адами капитал кеңістік бөлігінде де (бүкіл ел бойынша бірыңғай), сондай-ақ сипаттамалары бойынша да (тек әлеуметтік блок) тар шеңберде қаралады. Дүниежүзілік банк еңбек сипатының өзгеруіне қатысты әлемдік даму туралы өз баяндамасында (2019 жыл): “еңбек сипатының өзгеруіне дайындалу үшін елдер мектеп жасына дейінгі балалардың дамуына инвестицияларды күрт арттыруы тиіс. Бұл-болашақта еңбек нарығында сұранысқа ие болатын құнды дағдыларды қалыптастырудың ең тиімді тәсілдерінің бірі. Сондай-ақ, елдер мектепте оқудың нәтижелі болуына қол жеткізе отырып, адами капиталды өсіре алады…
Ерте жастағы балаларға, оның ішінде тамақтануға, денсаулықты қорғауға, қорғауға және білім беруге Инвестициялар болашақта жоғары деңгейдегі танымдық және әлеуметтік мінез-құлық дағдыларын қалыптастырудың берік негіздерін қалайды. Тіпті босанғанға дейінгі кезеңде және бала 5 жасқа толғанға дейін оның миы тәжірибеден үйренуге дайын. Мұндай дағдыларды ерте балалық шақта алған адамдар кейінгі өмірде мүмкін болатын күйзелістерге төзімді. Бұл тұжырымдар Үкіметтің іс-қимыл парадигмасын әлеуметтік төлемдерге баса назар аударудан адами капиталға инвестициялар тұжырымдамасына көшуге түбегейлі қайта қарау қажеттілігін өзектендіреді. Бұл үкімет пен мемлекет жұмысының идеологиясы мен стратегиялық басымдығына айналуға тиіс. Қазіргі уақытта ана мен баланы қорғауға бағытталған және сонымен бірге әртүрлі мемлекеттік органдар жүзеге асыратын қолдау шараларының, бағдарламалар мен бастамалардың әртүрлілігі, олардың реактивті және шашыраңқы сипаты олардың тиімділігін бағалауға мүмкіндік бермейді.Мақал бойынша:”Тым көп аспаздар сорпаны бұзады!”.
Бұл бағытта “ана мен баланы дамытуға инвестициялар”ұлттық жобасын қабылдау қисынды болып көрінеді. Барлық балалар мен ел балалары бар отбасылар осы жобаның игілігіне айналуға тиіс. Дәл осы тәсіл Қазақстандықтардың қажеттіліктеріне жауап береді және “Қазақстан-2050 “Стратегиясының мақсаттарына тұрақты қол жеткізуге ықпал етеді”, — деп Ерлан Смайлов қосты.
