Коронавирустық пандемияға байланысты халықтың төлем қабілетсіздігі мен кірістерінің төмендеуін ескере отырып, біз қорға 2020 жылға жарналар төлеуді талап етпеуді ұсынамыз, деді Мәжіліс отырысында депутат Гүлдара Нұрымова бұл туралы zakon.kz хабарлайды.
Дамыған елдерде әлеуметтік медициналық сақтандыруды қамту 90-95% құрайды. Дәл осы көрсеткішке ұмтылуымыз керек. ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің деректері бойынша, елдің 19 млн-ға жуық халқының 15 850 000-ы немесе 84% – ы сақтандырылған. Бірақ оның ішінде 11 195 887 адам немесе 59,2% — мемлекет төлейтін жеңілдік санатына кіретін азаматтар (балалар, мүгедектер, көп балалы және т.б.). Ал қалған 7 млн экономикалық белсенді халықтың 3 млн — жартысына жуығы сақтандырылмаған. Демек, бұл адамдар — өзін — өзі жұмыспен қамтығандар, жұмыссыздар, олар қорға аударымдар жүргізбейді, – деді Гүлдара Нұрымова депутаттық сауалында.
Оның айтуынша, егер сақтандырылмаған 3 миллион адамның біреуі 2021 жылы медициналық көмек алғысы келсе, ол 2020 жылға дейін жарна аударуы керек, бұл, әрине, көпшілік үшін қол жетімді емес.
Оның айтуынша, Алматы, Қостанай, Жамбыл, Түркістан облыстарында, Шымкент қаласында сақтандырылмаған халық көп.
Көбінесе сақтандырылмаған науқастар, тіпті төтенше жағдайларда да, толыққанды медициналық көмек көрсетуден бас тартады. Мысалы, Алматыда сақтандырылушы мәртебесінің болмауына байланысты “қатып қалған жүктілік” диагнозымен ауруханаға жатқызудан шұғыл емделуші бас тартты. Уролитиямен ауыратын басқа науқас 2020 жылға және 3 жылдың 2021 айына дейін медициналық көмек көрсетуден бас тартты. Іздеуге барлық сомасын кетті тәулігіне мен науқас мучился жылғы нестерпимой ауруы, ол жол беруге болмайды. Пациенттердің заңды құқықтары бұзылған, бірақ бұл үшін ешкім жауап берген жоқ, – деді депутат.
Сондай-ақ, ол шиеленісті жағдайды азайту үшін медициналық ұйымдар көбінесе өз қаражаты есебінен халыққа медициналық қызмет көрсетуге мәжбүр болады, оларды кейіннен ешкім өтемейді.
Қор “ақша пациентке кетеді”қағидаты негізінде қызметтерді өтеуге арналған. Бірақ іс жүзінде медициналық ұйымдар тіпті Сақтандырылушыларға Қор белгілеген айлық жоспарлы бюджеттің шектелуіне байланысты бас тартуға мәжбүр. Сондықтан “ақша пациентке кетеді” қағидасы бүгінгі күні жұмыс істемейді. Бұл қағида медициналық қызметтерге тендерлер ашық өткізілген кезде толық күшіне енеді, — деп нақтылады отырыста.
Мәжіліске қызығушылық танытқан тағы бір мәселе-медицина қызметкерлерінің жалақысын кезең-кезеңімен арттыру. Депутат 2021 жылдан бастап дәрігерлердің жалақысын 30%-ға және орта медициналық қызметкерлердің жалақысын 20% – ға ұлғайту белгіленгенін еске салды, алайда жыл басынан бері 74 мыңнан астам дәрігер мен 180 мың мейірбике жалақыны көтеру тетігін регламенттейтін бекітілген нормативтік құжаттардың болмауынан іс жүзінде жоғары жалақы алмағанын еске салды.
Бұл медицина қызметкерлері арасында әлеуметтік шиеленіске әкеледі. Сонымен қатар, медициналық ұйымдарға жалақыны көтеруге қосымша қаражат бөлінген жоқ. Ақылға қонымды сұрақ туындайды-жоғары жалақы қандай қаражаттан төленуі керек? Жоғарыда баяндалғанның негізінде, Төлем қабілетсіздігін, коронавирустық пандемияға байланысты халықтың табысының төмендеуін ескере отырып, 2020 жылға жарналарды төлеуді талап етпеуді, ал қорға аударымдарды тоқсан сайын немесе жартыжылдық бойынша бөлуді ұсынамыз. “Ақша емделушіге кетеді” деген қағидатты толық көлемде іске қосу үшін медициналық ұйымдарды қаржыландыру іс жүзінде жүзеге асырылады, дәрігер мен медициналық ұйымды таңдаудағы халықтың құқықтарының бұзылуын болдырмау үшін айлық бюджетпен шектелмейді. Әкімдіктердің, жұмыспен қамту орталықтарының, “Атамекен” ҰКП — ның, өзін-өзі жұмыспен қамтыған халықты сақтандыру жөніндегі мемлекеттік кірістер департаментінің түсіндіру жұмыстарын жандандыру, – деп қорытындылады Нұрымова.
