ҚР Денсаулық сақтау министрі 2021 жылғы 6 қаңтардағы бұйрығымен дәрілік препараттардың құрамына кіретін әсер етуші заттарды ескере отырып, оларды рецептісіз және рецепт бойынша босатылатын дәрілік препараттардың санаттарына жатқызу қағидаларын бекітті.
Рецептімен босатылатын дәрілік препараттарға мыналар жатады:
есірткі, психотроптық заттар, прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы заңнамаға сәйкес Қазақстан Республикасында бақылауға жататын құрамында есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорлар бар дәрілік заттар;
парентеральді енгізуге арналған дәрілік заттар;
стационар жағдайында ғана қолданылатын дәрілік заттар, оның ішінде диагностикалық дәрілік заттар;
тағайындау және одан әрі пайдалану дәрігердің тұрақты бақылауымен жүргізілуі қажет дәрілік заттар;
диагнозы стационар жағдайында немесе қажетті диагностикалық жабдығы бар мекемелерде белгіленетін, ал дәрілік препаратты қолдану және кейіннен бақылау амбулаториялық жағдайларда жүзеге асырылатын ауруларды емдеуге арналған дәрілік препараттар;
құрамында дәрілік субстанциясы бар, белсенділігі және (немесе) жағымсыз реакциялары одан әрі зерделеуді талап ететін дәрілік заттар:
алғаш рет тіркелген жаңа әсер етуші заты бар дәрілік препараттар;
қолдану тәжірибесі шектеулі дәрілік препараттар (дәрілік препаратты басқа елдерде қолданудың тіркеуден кейінгі тәжірибесін, оның ішінде жалпы популяцияда қолдануды (клиникалық зерттеулер болған кезде) ескере отырып);
жаңа дозалау, жаңа дозалау режимі, жаңа енгізу тәсілі, жаңа қолдану көрсеткіші, жаңа жас топтары;
медициналық бақылаусыз дәрілік препаратты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес қолдану кезінде адам денсаулығына қауіп төндіретін дәрілік заттар (уыттылық, оның ішінде репродуктивтік уыттылық, генотоксикалылық, тератогенділік, канцерогенділік, дәрілік препараттың әсер етуші затының фармакологиялық белсенділігімен байланысты елеулі жағымсыз реакциялар, Елеулі күтпеген жағымсыз реакциялар, елеулі жағымсыз реакцияларды тудыруы мүмкін жиі пайдаланылатын дәрілік препараттармен өзара іс-қимыл, негізгі ауруды бүркемелеу);
дәрілік препаратты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтамай халық дәрілік препаратты қолданған кезде адам денсаулығына қауіп төндіретін дәрілік заттар (дәрілік препаратты ұзақ уақыт пайдаланған кезде жағымсыз реакциялар: төзімділік, кумулятивтік әсерлер, тоқтату немесе рикошет синдромы, тәуелділіктің дамуы, дәрілік өзара іс-қимыл);
1-қосымшаға сәйкес клиникалық-фармакологиялық топтар бойынша рецептімен босатуға жататын дәрілік заттар.
Рецептсіз босатылатын дәрілік препараттар:
жинақталу қабілетінің болмауы, кең терапиялық диапазоны (дәрілік препараттың терапиялық кеңдігі);
жартылай шығарылу кезеңінің қысқа болуы (12 сағаттан артық емес), плазма ақуыздарымен 90% – дан кем байланысу дәрежесі немесе бөлу көлемі 35 литрден артық, осы дәрілік препаратты немесе онымен өзара іс-қимыл жасайтын дәрілік препараттарды дозалау режимін өзгертуді талап ететін басқа дәрілік препараттармен клиникалық маңызды өзара әрекеттесудің болмауы;
дәрілік препараттың дәрілік нысаны балаларда қолдануға арналған дозаларда болған жағдайда, кез келген жастағы балаларда қолдану үшін шектеулердің болмауы; дәрілік препаратта шектеулер болған кезде оны медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулықта жас ауқымы нақты көрсетілген жағдайда ғана дәрігердің рецептісіз өткізуге болады (қосымша парақ);
жүктілік және лактация кезінде медициналық қарсы көрсетілімдердің болмауы;
2-қосымшаға сәйкес клиникалық-фармакологиялық топтар бойынша рецептісіз босатуға жататын дәрілік заттар.
Рецептімен босатылатын дәрілік препараттар мынадай параметрлер өзгерген жағдайда рецептісіз босатылатын санатқа ауыстырылады:
әсер етуші заттың дозасы немесе концентрациясы немесе құрамында осындай әсер етуші зат бар дәрілік затты қолдануға көрсеткіштер;
дәрілік затты енгізу жолы және құрамы;
тұтыну қаптамасындағы дәрілік заттың жалпы құрамы (дозалар саны).
Бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін (12 қаңтар) күнтізбелік 10 күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Сурет: zakon.kz
