Жақында ағылшын соты Қазақстандағы ең бай адамдардың бірі Болат Өтемұратовтың активтерін тоқтатты. Бұл БТА Банкінің Өтемұратовты жеке тұлғалар мен компаниялардың ұрланған ақшасын жасыруға көмектесті деген күдікпен жазған талап-арызына байланысты. Қазақстандық миллиардерге қарсы іс бірден сенсацияға айналғанын ескере отырып, біреу Өтемұратовқа әдейі “соққы” беріп жатқан сияқты.
Өтемұратовтың Республика басшылығымен жанжал, келіспеушіліктері болмағаны белгілі. Кем дегенде, қоғамдық алаңда “бәрі тегіс болды”. Сондықтан 2019 жылы орын алған билік транзитінен кейін, Нұрсұлтан Назарбаев пен Қасым-Жомарт Тоқаевтың командалары арасында күрес басталды, ал Өтемұратов осы текетірестің ортасында болуы мүмкін деп болжауға болады.
Бір қызығы, олигархқа шабуыл жасаудың негізгі құралы дәл қаржы институты болып, іс бірден құлақ түрерлік оқиғаға айналды. Бұл Өтемұратовқа жасалған шабуыл алдын-ала жоспарланған, оған қарсы ашылған істі көпшілікке көрсету мақсатындағы операция болғанын көрсетеді. Не үшін? Әрине, миллиардерге қарсы қорғаныс құруды қиындату үшін.
Алайда Өтемұратовты дәрменсіз жәбірленуші деп санаған дұрыс емес. Оның Тұңғыш Президенттің ортасынан шыққан адам екенін ұмытпаған жөн, яғни ол ымыралы ақпарат иесі болып табылады. Сондықтан қандай да бір қатер туындаған жағдайда Өтемұратов қарсылық көрсетуі мүмкін.
Ия, Өтемұратовтың қиындыққа төтеп беруге мүмкіндігі бар, өйткені ол үлкен саясатта бірінші жыл емес және “ойын” ережелерін біледі. Бірақ олигархтың одан әрі тағдыры, менің ойымша, билік транзиті күресінде кім жеңетініне байланысты.
Осылайша активтерді жылыстатуға Әблязовқа көмекші болған адамды ғана емес, сондай-ақ үлкен қаржы иесі және саяси мүмкіндіктері бар әлеуетті бәсекелес және қарсыласты сахнадан шығару болуы мүмкін. Бұл бизнестегі басқа олигархтарға да ескерту болуы мүмкін, өйткені олар мұны байлықты қайта бөлудің кезекті кезеңі ретінде қабылдауы мүмкін. Бірақ Назарбаев мұрасы үшін күрес Қазақстандағы билеуші элитаны ыдыратып жіберетін ашық және қызу кезеңге жеткен сияқты.
Нұрлан Фадеев, саяси шолушы, арнайы «Эхо Қазахстана» үшін
