Бағалы қағаздар нарығы (БҚН) қатысушыларының жиынтық есеп беруін талдау, 2018 төрт тоқсанның нәтижелері бойынша Қазақстан қаржыгерлер ассоциясы Аналитикалық орталығы ұсынады, forbes.kzхабарлайды.
2018 жылдың қаңтар-қыркүйегінде БҚН кәсіби қатысушыларының жиынтық активтерінің орташа өсуі байқалады — 0,4% — ға, 184,9 млрд теңгеге дейін. Бұл ретте міндеттемелердің төмендеуін (-12,4%) ескере отырып, активтердің өсімі капитал өсімінің (+8,7%) арқасында ғана болады.
Сонымен қатар, жыл басынан бері активтердің максималды өсімі BCC Invest – ті 49,2% — ға, 23,6 млрд теңгеге дейін көрсетеді. Өзекті корпоративтік есептілікке сәйкес, Компания активтерінің құрылымында, негізгі өсу пайда немесе шығын арқылы әділ құны бойынша көрсетілетін қаржы активтеріне (+4,9 млрд теңге), сондай-ақ банктердегі қарыздар мен қаражаттарға (+3,0 млрд теңге) келеді. Активтердің аталған өсімі міндеттемелердің (+3,8 млрд.теңге) және капиталдың (+4,0 млрд. теңге) шамамен бірдей ұлғаюына байланысты болды. Осы тұста брокерлік компания «Казкоммерц Секьюритиз»АҚ активтерінің көлемі бойынша үшінші орынға шықты. Активтер 63,1%-ға, 2,4 млрд теңгеге дейін төмендеген. «Астана-Инвест» ИД жыл басынан бастап активтердің жиынтық құнын төмендету бойынша көшбасшылық жасады. Өзекті корпоративтік есептілікке сәйкес, активтер құрылымында негізгі төмендеу, сатуға арналған ұзақ мерзімді активтерге тиесілі (-3,4 млрд теңге). Бұл ретте активтердің азаюы көбінесе капиталдың төмендеуі аясында болады.
Бұрын айтылғандай, есепті кезеңде сектордың міндеттемелері 12,4% — ға 63,3 млрд теңгеге дейін төмендеді. Негізгі төмендеу репо операциялары бойынша позицияның қысқаруы аясында (-15,9 млрд теңге) Фридом Финанс (-22,7%) болды. Бұл ретте, негізгі төмендеу ағымдағы жылдың үшінші тоқсанына (-7,4 млрд теңге) тиесілі. Естеріңізге сала кетейік, ағымдағы жылдың маусым айының басынан бастап KASE ай сайынғы негізде репо нарығында 30-50% диапазонында өзгеріп отыратын дисконттардың (шоғырланудың) жаңа ставкаларын белгілейді, бұл бағалы қағаздарды кепілге тартуға қол жетімді қаражат мөлшеріне тікелей әсер етеді. BCC Invest үшін міндеттемелер өсімі бойынша көшбасшылық (+3,8 млрд теңге), бұл оның ішінде баланста банк қаражатының өсуімен (+6,7 млрд теңге) байланысты.
Ағымдағы жылдың қаңтар-қыркүйек айларында жиынтық меншікті капитал 8,7% — ға, 121,6 млрд теңгеге дейін өсті. Сектор капиталының өсуі оның ішінде қаржы реттеушісінің ағымдағы жылдың шілдесінен бастап меншікті капиталдың жеткіліктілігі мен өтімділік коэффициенттерін енгізуіне байланысты, олар меншікті капиталдың жеткіліктілігіне қойылатын талаптарды арттырады. Осылайша, өтімділік коэффициенті мәнінің 2018 жылдың 1 шілдесіне 1,2-ден 2021 жылдың 1 қаңтарына 1,5-ке дейін біртіндеп өсуі көзделіп отыр. Сонымен қатар, меншікті капиталдың жеткіліктілігі коэффициентінің мәні күн сайын кемінде 1,0 болуы тиіс. Капитал өсімі бойынша көшбасшы Фридом Финанс – плюс 6,6 млрд теңге, 22,7 млрд теңгеге дейін. Сонымен қатар, капиталдың барынша төмендеуі «Астана-Инвест» (-4,0 млрд.теңге) ИД-ға тиесілі.
Жоғарыда көрсетілген өзгерістер аясында пассивтердегі меншікті капиталдың үлесі 60,8% — дан 65,8% — ға дейін ұлғайды.
2018 жылдың қаңтар-қыркүйек айларындағы жиынтық таза пайда 2,7 млрд теңгені құрады, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 8 есеге азайғанын көрсетеді (20,8 млрд теңге). Сектор пайдасына негізгі теріс әсер еткен Қаржы Фридімен (-2,1 млрд теңге) және «Астана-Инвест» ИД (-4,0 млрд теңге). Біріншісі көрсетілген елеулі шығын негізінен пайда немесе шығын арқылы бағаланатын қаржы активтері құнының теріс өзгеруіне (-4,9 млрд теңге), ал екіншісі – қаржы активтері құнының өзгеруінен (-2,3 млрд теңге) болған шығындардан басқа өзге де шығыстардың өсіміне (+3,3 млрд теңге) байланысты.
