Өткен жылда басталып, ағымдағы жылда жалғасын тапқан басты оқиға деп бүгін, 10 қаңтарда аяқталатын парламенттік-мәслихаттық сайлауды атауға болады. Оларды өткізу туралы жарлыққа мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев 2020 жылғы 21 қазанда қол қойды.
2021 жылғы сайлаудың бір ерекшелігі – олар соңғы 16 жылда, мерзімінен бұрын емес, бірінші рет конституциялық мерзімінде өтті. Бұл жолы оларға ресми тіркелген алты партия болса да, олардың бесеуі қатысуда. Жалпыұлттық социал-демократиялық партия бойкот жариялап, депутаттық мандат жарысына қатыспайтын болды.
Сарапшылар мен талдаушылардың болжамы бойынша, Nur Otan сайлау қорытындысы бойынша 70% – на дейін дауыс жинай алады, бұл жүйе тұрақтылығын көрсетіп, билік партиясының заңнамалық тетіктерді сақтауының кепілі болуға тиіс.
Сайлаудан кейін Қазақстан Парламентінің рөлі күшейтілуі мүмкін. Парламенттік қызметті реттейтін заңнамаға енгізілген өзгерістерді ескере отырып, біздің республикамыздың мемлекеттік жүйесінде Парламенттің жаңа құрамына, бұрынғыға қарағанда, анағұрлым маңызды рөл бөлінеді деп болжауға батылым бар.
Парламенттегі оппозиция қосымша өкілеттіктер алатынын да ұмытпаған жөн. Атап айтқанда, оған Мәжілістің тұрақты комитеттерінің бір төрағасы мен екі хатшысының орны беріледі. Сонымен қатар, оппозиция жылына екі рет өз тақырыбында парламенттік тыңдаулар ұйымдастыра алады.
Осыған байланысты, дауыстарды санаудың соңына дейінгі жалғыз шиеленіс – екінші орында қай партия болады және басты “оппозиция” болып қайсысы аталады. Нәтижесінде жаңа ойыншылардың кіруі есебінен Мәжілістегі жалпы партиялық жағдай да өзгеруі мүмкін. Бірақ кез-келген жағдайда, бүгінгі сайлау нәтижесі бойынша саяси жүйенің негізі елеулі өзгеріс болмайды деп нық айтуға болады.
Жанболат Шолпанов, саясаттанушы, арнайы “Эхо Казахстана” үшін
