Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Назарбаев қазақ әліпбиін латын әліпбиіне көшіру туралы шешім қабылдағаннан бері үш жылдан астам уақыт өтті, алайда көптеген азаматтарды әлі күнге дейін ұрпақтар арасындағы байланысты үзетін болса, қазақ тілін латындандыру не үшін қажет деген сұрақ мазалайды.
Шынында да, қоғамдық өмірдің барлық салаларын қамтитын ең күрделі процестердің бірі болып табылатын латын әліпбиіне көшу ұрпақтар арасындағы байланысты бұзуы мүмкін, өйткені егде жастағы адамдарға латын графикасына үйрену қиынға соғады.
Жастардың оқуға деген қызығушылығының төмендеуі де ықтимал проблема болуы мүмкін, өйткені жаңа әліпбиге үйрену оңай болмайды, сайып келгенде, жастар кітап оқымауы ықтимал.
Тағы бір болуы мүмкін қауіп – болашақ ұрпақ кириллицада жазылған ғылыми еңбектерді пайдалана алмайды, өйткені олардың көбінің латын тілінде қайта басылуы екіталай.
Алайда, осындай қатерлерге қарамастан, латын әліпбиіне көшу идеясын жақтаушылар бұл тек Қазақстан мен біздің халқымызға игілік әкеледі деп сендіруде. Олардың негізгі дәлелдерінің бірі – “бұл республиканы әлемдік мәдениет пен ғылымға жақындатуға мүмкіндік береді, өйткені бүкіл өркениетті әлем латын әліпбиін қолданады”. Бұл тезистен Батыс қаржыландыратын үкіметтік емес ұйымдардың үгіт-насихаты тайға таңба басқандай көрінеді, өйткені бүкіл әлемге озық техникасымен танылған Жапония да, “ілгеріленген” Оңтүстік Корея да, тіпті қарқынды дамып келе жатқан Үндістан да латын әліпбиіне көшуге асықпайтынын бәрі біледі.
Меніңше, латындандыруды жақтаушылар іс жүзінде Қазақстанды посткеңестік бірыңғай ақпараттық-мәдени кеңістіктен алыстатуға, ұрпақтар арасындағы байланысты бұзуға және жастарды өздерінің тарихи және әдеби мұраларына жүгіну мүмкіндігінен айыруға ұмтылатын сияқты..
Оқшаулану идеялары тек Еуразиялық экономикалық одаққа қарсы тұратын емес, жаңа ұлттық-консервативті идеология рухында тәрбиеленген жаңа ұрпақтарды өсіруге бағытталған, бұл болашақта тұрақты артта қалу, надандық, сонымен бірге Қазақстанда тұратын басқа халықтарға төзбеушілікке әкелуі мүмкін.
Халықаралық ынтымақтастық бойынша сарапшы Дәулет Мұхимов, арнайы «Эхо Казахстана» үшін.
Сурет: realtribune.ru
