Соңғы бір жарым жыл ішінде қазақстандық колонияларда тұтқындалғандар азаптау туралы 500 – ден астам өтініш берді, алайда олардың тек екі фактісі расталды.
Тағы бір дерек бойынша сотқа дейінгі тергеу жүріп жатыр, деп Ішкі істер министрлігі Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің төрағасы Жанат Ешмағамбетов “Казахстанская правда”басылымына берген сұхбатында айтты.
Оның айтуынша, егер сотталған адам азаптау туралы мәлімдесе, онда ол дереу оған ешкім қысым көрсете алмайтын қауіпсіз жерге ауыстырылады.
“ҚАЖК мекен-жайындағы әрбір хабарламаға біз бірден жауап береміз және тиісті шаралар қабылдаймыз. Егер қылмыстық құқық бұзушылық фактілері байқалған жағдайда, олар міндетті түрде СДТБТ-ға тіркеледі, ал соңғы бір жарым жыл ішінде 500-ден астам болды. Алайда, олардың тек 2 фактісі расталды, олар бойынша ҚАЖ қызметкерлері сотталды, тағы біреуі бойынша сотқа дейінгі тергеу жүргізілуде”, – деп Ешмағамбетов атап өтті.
“Тәжірибе көрсеткендей, сотталғандар қызметкерлерге қысым көрсету, жағдайды тұрақсыздандыру және негізгі жұмыстан алшақтату үшін жиі арыз жазады”, – деді Ешмағамбетов.
Жалпы, ҚАЖК басшысы “азаптау” сөзі адамға физикалық әсер ету ғана емес екеніне назар аударды.
“Бұл сөздің мағынасы кең. Біздің басты міндетіміз – оларға ықпал ететін барлық жағдайларды жою. Осылайша, халықаралық стандарттарға сәйкес біз сотталғандар 2-3 адамнан тұратын камераларға орналастырылған кезде камерада ұстауға көшеміз. Тамақтану, материалдық-тұрмыстық жағдайлар, медициналық қамтамасыз ету және тағы басқалар жақсаруда. Сарапшылардың пікірінше, ең үлкен мәселе – азаптау және қатыгез немесе ар-намысты қорлайтын іс-әрекеттер қолданылатын жерлердің жабылуы”, – деп ҚАЖК басшысы атап өтті.
Осыған байланысты Ешмағамбетов сотталғандардың жағдайы мен жағдайын бақылайтын қоғамдық-бақылау комиссиялары құрылатынын атап өтті.
“Тұрақты бақылауды прокуратура органдары да жүзеге асырады. Сонымен қатар, 8 (7172) 72-30-65 сенім телефоны, сондай – ақ төрағаның блогы бар. Жақында ғана біз азаматтардан өтініштер мен шағымдарды қабылдауды жеңілдету үшін WhatsApp мессенджерінде (8-776-677-80-77) жедел желі құрдық”, – деді Ешмағамбетов.
Айта кетейік, бұған дейін Қазақстандағы адам құқықтары жөніндегі уәкіл Эльвира Әзімова республикада колониялардағы сотталғандарды азаптауға және қатыгездікке қатысты шағымдардың саны артып келе жатқанын айтқан болатын. 2020 жылдың басынан бастап оның атына қамаудағылардан 97 өтініш келіп түсті.
“Бірқатар шағымдар бас бостандығынан айырылған азаматтарға ашық қатыгездікпен байланысты болды – тіпті науқастарға қатысты зорлық-зомбылықты қолдана отырып, санкцияланбаған тінту, ұрып-соғу және қорлау”, – Әзімова деді.
Сурет: sputniknews.kz