Қазақстанда тұрғын үй жағдайын жақсарту үшін біржолғы зейнетақы төлемдерінің Ережелері бекітілді. Тиісті құжат бүгін Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің сайтында жарияланды.
Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі Бейбіт Атамқұловтың бұйрығы ҚР Әділет министрлігінде 2021 жылы 21 қаңтарда тіркелді, алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі және 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап туындаған қатынастарға таралады.
Біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдалану үшін өтініш беруші БЖЗҚ-дан біржолғы зейнетақы төлемінің қолжетімді сомасы туралы ақпарат алуға, уәкілетті оператордың интернет-ресурсында авторлануға және жеке кабинет ашуға, ол арқылы арнайы шот ашуға өтінім беруге тиіс.
Арнайы шотты уәкілетті оператордың ішкі құжатында белгіленген басқа тәсілмен ашуға болады. Осыдан кейін арнайы шоттың нөмірі, қаражатты пайдалану мақсаты, қол жетімді сома, жеке табыс салығын ұстап қалу және аудару тәсілдері көрсетілген электрондық өтінішті толтыру қажет.
Біржолғы зейнетақы төлемдерін келесі мақсаттарда пайдалануға болады:
1) тұрғын үйді сатып алу-сату, жекешелендіру, бөліп – бөліп төлеу, айырбастау (айырбастау) шарттары бойынша, тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы заңнамаға сәйкес кепілдік болған кезде тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы шарттар бойынша немесе тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы заңнамаға сәйкес көппәтерлі тұрғын үйдегі үлесті беру туралы шарт жасасу кезінде, сондай-ақ жеке тұрғын үй салу үшін (оның ішінде тағайындалған жер учаскесін алу – жеке тұрғын үй құрылысы немесе жеке қосалқы шаруашылық);
2) бір банктік қарыз шарты шеңберінде жөндеу жүргізе отырып, тұрғынжайды және (немесе) тұрғынжайды сатып алуға ипотекалық тұрғын үй қарызын алу, бір банктік қарыз шарты шеңберінде жөндеу жүргізе отырып, тұрғынжайды және (немесе) тұрғынжайды сатып алуға ипотекалық тұрғын үй қарызы бойынша берешекті ішінара немесе толық өтеу, ипотекалық тұрғын үй қарызын қайта қаржыландыру үшін бастапқы жарнаны;
3) тұрғын үй құрылыс жинақтары жүйесі бойынша тұрғын үйді және (немесе) тұрғын үйді сатып алуға, бір банктік қарыз шарты шеңберінде жөндеу жүргізе отырып, ипотекалық тұрғын үй қарызын алуға, берешекті ішінара немесе толық өтеуге, қайта қаржыландыруға, жеке тұрғын үй салуға (нысаналы мақсаты бар жер учаскесін сатып алуды қоса алғанда – жеке тұрғын үй құрылысы немесе жеке қосалқы шаруашылық);
4) ислам банкінің қаржыландыруы шеңберінде тұрғын үйді сатып алу, ислам банкінің тұрғын үй сатып алу жөніндегі мәмілені қаржыландыруы шеңберінде берешекті ішінара, толық өтеу;
5) тұрғын үй құрылысы бағдарламалары мен дағдарысқа қарсы бағдарламалар шеңберінде берілген сатып алу құқығымен тұрғын үйді ұзақ мерзімді жалдау шарттары бойынша берешекті ішінара немесе толық өтеу арқылы жүзеге асырылады.
Құжатта айтылғандай, меншігінде жылжымайтын мүлкі бар адамдар да зейнетақы жинақтарының бір бөлігін Тұрғын үй жағдайын жақсарту үшін пайдалана алады. Біржолғы зейнетақы төлемдерінің сомасы жеткіліксіз болған кезде өз қаражатын пайдалануға жол беріледі. Тұрғын үйді жұбайыңыздан немесе жақын туыстарыңыздан сатып ала алмайсыз.
Тұрғын үйді бес жыл бойы қайта сатуға болмайды:
1) “жылжымайтын мүлік ипотекасы туралы” Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепіл ұстаушының кепілге берген жылжымайтын мүлкін өткізу»;
2) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен сот шешімі бойынша жылжымайтын мүлікті өткізу арқылы жүзеге асырылады. Бірінші жағдайда біржолғы зейнетақы төлемінің сомасын кепіл ұстаушы уәкілетті операторда ашылған алушының арнайы шотына бес жұмыс күні ішінде қайтаруға тиіс. Содан кейін сома БЖЗҚ-ға аударылады. Бұл талап 5 жылдан астам қалған өтеу мерзімі бар және олар бойынша өтелмеген берешегі бар ипотекалық қарыздарға ғана қолданылады.
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тұрғын үй жағдайларын жақсарту үшін біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдалану қағидаларының толық мәтінімен ҚР ИИДМ ресми сайтында танысуға болады.
Зейнетақы жинақтарын тұрғын үйді жақсартуға пайдалану – қазақстандықтар үшін жаңа жылда күтілетін жаңа енгізілімдердің бірі.
Естеріңізге сала кетейік, 2020 жылғы 1 қыркүйекте ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына жыл сайынғы Жолдауында 2021 жылы БЖЗҚ-ның 700 мың салымшысы өз жинақтарының бір бөлігін Тұрғын үй сатып алуға, емдеуге немесе қаржы компанияларының басқаруына беруге пайдалана алатынын атап өткен болатын.
2020 жылғы 23 желтоқсанда Парламентте “Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне экономикалық өсуді қалпына келтіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы” заң қабылданды.
Айта кетейік, кеше ғана ҚР Мәжілісінің депутаты Аманжан Жамалов Парламенттің төменгі палатасының пленарлық отырысы барысында зейнетақы жинақтарының бір бөлігін пайдалану бойынша қажетті заңға тәуелді нормативтік-құқықтық актілерді қабылдауды жеделдетуді сұрады.
Сурет: inform.kz