Қазақстанда саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау жөніндегі мемлекеттік комиссияның бірінші отырысы өтті. Ол Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың бастамасымен құрылды және тарихи шындықты қалпына келтіру жұмыстарын аяқтауға арналады.
Біздің республикада саяси қуғын-сүргінге ұшырағандарды ақтау бойынша заң 1993 жылы қабылданып, бұл іс осы кезден басталды. Бірнеше жылдан кейін, 31 мамыр Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні болып жарияланды. 2016 жылы Ішкі істер министрлігі 1930-1950 жылдардағы қуғын-сүргін құрбандары туралы ақпарат іздеуге және оларды ақтауға арналған онлайн-қызметті іске қосты. Рас, қазір бұл қызмет жұмыс істемейді. Осы жылдың басында ІІМ оны жеке сайтта қайта бастауға уәде берді, бірақ нәтижесі әлі жоқ. Сервис туралы ұмытылған шығар немесе оған бюджет қаражатын жұмсағанды жөн көрмеді.
Бір қызығы, бүгінгі күні толық ақтау мәселесі қандай да бір себептермен Тәуелсіздікпен тығыз байланысты, ал Украинадағы сияқты ашаршылық құрбандары қуғын-сүргінге ұшырағандармен теңестіріледі. Естеріңізге сала кетейін, осы жылдың 31 мамырында Қасым-Жомарт Тоқаев: “бүгін біз ұжымдастыру жылдарында аштықтан қаза тапқандарды немесе өз Отанынан кетуге мәжбүр болғандарды да еске аламыз”, – деп мәлімдеді.
Тоқаевтың бастамасы бойынша пайда болған комиссияға келетін болсақ, оны жасаушылардың жоспары бойынша саяси қуғын-сүргіннің барлық құрбандарын ақтауға тиіс. Алайда, бір “бірақ” бар. 1993 жылдан бастап Қазақстанда саяси қуғын-сүргінге ұшырағандардың барлық санаттары 1986 жылғы желтоқсан оқиғасына қатысушы студенттерге дейін ақталды. Фашистермен жұмыс істеген, лаңкес болған, кулак көтерілістерін ұйымдастырған және ұжымдастыру кезінде Кеңес, коммунистік және комсомол белсенділерін өлтіруге қатысқан адамдар ғана қалды. Міне, осылар, фашизмге көмектескендер саяси ақтауға ұшырауы мүмкін бе? Түркістан вермахт легионы мен мұсылман СС батальондарының мүшелері тек большевизммен күрескендер және режимнің жазықсыз құрбандары екендігі туралы айтылып жатыр.
Саяси қуғын-сүргінге ұшырағандардың тізіміне 1932-33 жылдардағы ашаршылық құрбандары да кіруі мүмкін, ал бұл толықтай украиндық үлгіден көшіріліп, “Ақ жол” партиясының қолдау көрсетуі осы заңды қабылдау үшін негіз болып табылады. Осыдан кейін коммунистік идеологияға тыйым салынуына, КСРО-ны қазақ ұлтының геноцидін ұйымдастырған мемлекет ретінде мойындауға жақын қалады.
Сурет: yk-news.kz
