Қазақстанда мемлекеттік үлгідегі дипломдар алынып тасталды. 2021 жылдан бастап еліміздің әрбір жоғары оқу орны жеке үлгідегі құжаттарды беретін болады.
«Негізгі міндет – жоғары оқу орындары арасындағы бәсекелестікті арттыру. Бірақ сарапшылар қазақстандық университеттер мұндай тайталасқа әзірше дайын емес екеніне сенімді», — деп «Хабар 24» хабарлайды.
Бұдан былай әрбір жоғары оқу орны ресми құжаттың дизайны мен форматын өзі таңдауға құқылы. Білім министрлігінен оларда бірыңғай мөр болмайды. Сарапшылардың пікірінше, бұл жұмыс берушінің дипломды мойындауына әсер етеді. Танымал емес университеттің түлектерінің жұмысқа орналасу мүмкіндігі аз болады дейді олар.
«Кез-келген диплом университеттің сапа сертификаты болып табылады. Осыған байланысты университет өзінің растауын береді — бір немесе басқа түлек жұмысқа жарамды және кепілдік береді. Біз өзіміздің үлгідегі дипломдарымыз туралы айтқанда, бұл жоғары оқу орындарының өздерінің бәсекелестігін көрсетеді. Мұнда бастысы-жұмыс беруші, біз оған назар аударамыз». — КАЗГЮУ университетінің басқарма төрағасы Талғат Нәрікбаев.
Бұл жағдайда бірінші болып аймақтық университеттер қиындықтарды сезінеді, дейді сарапшылар. Олардың айтуынша, олар елорданың немесе Алматының жоғары оқу орындарымен бәсекеге түсе алмайды. Бұл олардың жабылуына әкелуі мүмкін. Бірақ сарапшылар жаңа үлгідегі құжаттардың сапасына алаңдайды. Мамандар бірнеше жылдан кейін жалған дипломдардың саны және олармен бірге біліксіз мамандар күрт артуы мүмкін деп қорқады.
«Қазір Заңның нормативтік-құқықтық актілері қалай орындалады деген сұрақ туындайды. Егер осы стандарттарды айналып өту мүмкін болса, онда, әрине, жалған дипломдардың санын көбейту қаупі бар. Мұндай құжаттар қазір білім министрлігінің толық бақылауында. Біз жоғары оқу орнына 200 студент түсіп, 500-ді бітірген жағдайларды білеміз. Менің ойымша, бұл процесс реттелетін болады. Мәселе-қаншалықты сапалы», — тәуелсіз сарапшы Аятжан Ахметжанұлы дейді.
Профильдік бөлімде олар тіпті ең аз ықтималдылықты, жеке дизайнмен дипломдар беру аясында алыпсатарлықты жоққа шығарады.
Біріншіден, әр құжаттың өзіндік қорғаныс дәрежесі болады. Бұл QR кодтары немесе су белгілері болуы мүмкін. Екіншіден, барлық деректер жиналып, бірыңғай тізілімде сақталады.
«Кейін олардың түпнұсқалығын тексеру үшін олар министрлік жүргізетін тізілімде әрбір ЖОО-ға кодтар, нөмірлеу және сериялар ұсынылады. Соңғы 5 жылда көптеген дипломдар eGov-қа енгізілді, және әркім өз дипломын көре алады, шығарып алады. Себебі білім туралы барлық құжаттарды цифрландыру жүріп жатыр. Қазір 2 миллионнан астам адам цифрландырылды», — деп ҚР БҒМ Жоғары оқу орнынан кейінгі білім департаменті директорының орынбасары Бану Нарбекова түсіндірді.
Алайда бұл жаңалық медициналық жоғары оқу орындарына қатысты болмайды.
«Астана» медициналық университетінің ректоры Дайнюс Павалькистің айтуынша, Денсаулық кодексінде жалпы стандартты диплом беріледі деп жазылған.
«Мемлекет барлық медициналық ЖОО-лар дәрігерлердің стандартты сапасын шығаруы керек деп кепілдік береді. Диплом барлығына бір талап бойынша беріледі. Сонымен қатар, бұрынғы үлгідегі дипломдарды әскери және басқа да мамандандырылған жоғары оқу орындарының, сондай — ақ колледждердің түлектері алады», — деп ол атап өтті.
Сурет: zakon.kz
