Жақында АҚШ Мемлекеттік департаменті өзінің ресми сайтында Қазақстанға жасаған сыйы – Алматыда салынған Орталық Азия елдерінің шекарашыларына арналған арнайы оқу орталығы туралы еске салды.
Алайда Вашингтонның сыйлықтары мұнымен біткен жоқ. Осы жылдың қазан айында Пентагонның әскери қатерін азайту жөніндегі агенттіктің есебінен Шығыс Қазақстан облысында атом нысандарын қорғау мамандарын даярлау орталығы салынды.
Ашық дереккөздерден АҚШ Қазақстанға Ресеймен шекарадағы өткізу пункттері үшін арнайы жабдық жеткізетіні белгілі. Бұл жабдыққа американдық техникалық мамандар қызмет көрсетуі мүмкін. Тиісінше, олар өздері ғана қандай ақпарат “түсіріп”, оны қайда жіберетінін білетін болады.
Мұндай сыйлықтар бұрын да болған. Мысалы, 2014 жылы АҚШ жомарттанып, жалпы құны 3 миллион долларды құрайтын 11 модульдік кешенді қазақстандық шекара қызметіне сыйға тартты.
Қазір Пентагон Мемлекеттік департаменттің рұқсатымен республикамызға King Air B300ER Scorpion барлау ұшақтарын 128 миллион долларға сатпақ. Меніңше, бұл жерде АҚШ-тың сыртқы саясаты мен ұлттық қауіпсіздігінің мүдделеріл жасырын жүзеге асырылуы мүмкін. Шынында да, бірнеше жыл бұрын норвегиялық әскери күштері американдықтардан сатып алынған F-35 жойғыш-бомбардирлері АҚШ-қа әр ұшуы мен машинаның әр міндеті туралы “есеп беретіндігін” анықтады. Бізге осындай ұшақтар керек пе?
АҚШ бұдан былай ашық аспан келісімшарты міндеттерін атқармайтынын және Қазақстан шектесетін өзінің бәсекелес елдері – Ресей мен Қытай туралы барлау деректерін алу үшін, біздің мемлекетімізді пайдалана алатынын да ұмытпаған жөн.
Қазақстанда оқу орталықтары ретінде жасырын Жаңа американдық әскери нысандарды орналастыру, сондай-ақ қару-жарақ пен арнайы техниканы жеткізу Ресей мен Қытайда маңызды сұрақтар тудыруы мүмкін. ҚХР-мен бірге біз ШЫҰ-мыз, ал Ресей Федерациясымен одақтаспыз, бір әскери блок – ҰҚШҰ-ға мүшеміз. Олар үшін Қазақстан шекарасы арқылы америкалықтардың пайда болуы достық қадам емес.
Тиісінше, Батыстың барлау қызметтері мен журналистері Тұңғыш Президент ортасындағы олигархтарға қатысты сыбайлас жемқорлық жанжалдарын жариялай бастағаны кездейсоқ болмауы мүмкін? Егер солай болса, біз күтпеген жерден бір мезетте-ақ басқа әскери одақта болуымыз мүмкін бе? Міне, көріп отырғаныңыздай, жауабы жоқ көптеген сұрақтар туындайды.
Жанболат Шолпанов, саясаттанушы, арнайы «Эхо Казахстана» үшін
Сурет: bslc.ru
