Өткен аптада Қазақстанда ақша аударымдарына салық салуды ұсынғаны туралы жаңалық пайда болды. Егер мұндай жүйе әлі де енгізілсе, бұл қалай болады, деп түсіндірді Қаржы министрлігі, деп “КТК”телеарнасы хабарлайды.
Көптеген қазақстандықтар осы жаңалыққа наразы болды. Кейбіреулер жеке аудармалар мен кәсіпкерлер үшін аудармалар арасында қаншалықты шатасушылық болса да, алаңдай бастады: бұған дейін Қаржы министрлігі Салық салу тек соңғысына әсер ететінін түсіндірді.
Қазір ведомство айтуынша шатасуы болады. Белсенді кәсіпкерлік қызметті нақты көрсететін аударымдарға ғана салық салуға мүмкіндік беретін жүйе жасалады. Бұл жағдайда жіберушіде ештеңе болмайды.
“Кейде дәстүр бойынша, адам қайтыс болған кезде, бата жиналады және т.б. Бұл жағдайларда бұл күн, екі, үш күн, бұл түсінікті.
Бірақ адам, жеке тұлға, ай сайын, күн сайын белгілі бір соманы алған кезде – бұл салық салынбайтын кәсіпкерлік қызметтің қандай да бір түрі бар екендігінің көрсеткіші. Ал заң бойынша кез келген кәсіпкер табыстан салық төлеуі тиіс”, – деп түсіндірді ҚР Қаржы министрлігінің баспасөз хатшысы Әлібек Әбділов.
Бұл мәселеде банктердің өздері көмектеседі. Сонымен қатар, азаматтар банк құпиясын бұзуға және барлық ақша операцияларына еркін қол жеткізуге болатынына бірден наразы болды. Бірақ Қаржы министрлігі Жеке тұлғалар арасындағы аударымдар салық қызметін қызықтырмайды деп сендіреді.
“Мемлекеттік кірістер комитетінің ұсыныстарының бірі-кәсіпкерлерге кәсіпкерлік шоттар ашу, оларға мобильдік қосымша арқылы сол қаражатты аударуға мүмкіндік беріледі. Сондықтан, бұл жағдайда да бұл жеке тұлғаларға қатысты болмайды”, – деді Әбділов.
Мобильді онлайн-аударымдардың салдарынан бюджет қанша ақша жоғалтады, Қаржы министрлігі нақты айта алмады. Бірақ сарапшылар оларды ашық ету идеясына сенімді.
Қалай болғанда да, экономистер қазынаның одан қанша пайда көретінін әлі болжай алмайды. Бірақ, олардың айтуынша, аудармалар да көлеңкелі сектор болып табылады.
“Көлеңкелі экономиканың үлес салмағы өте жоғары. Мысалы, мен өткен жылдары 20-22% деп айтқанымды білдім. Бірақ қазір кейбір экономистер пандемияға, карантинге байланысты: ол 30-33% – ға дейін өсті. Бұл біздің жалпы ішкі өніміміздің үштен бірін білдіреді.
Егер біз мұны ескермейтін болсақ, онда экономика, бюджетке әлеуметтік төлемдер төлеуге тиісті жалпы түсімдер азаяды. Себебі үштен бірі-көлеңкелі экономика”, – деп есептейді экономист Сапарбай Жұбаев.
Қазір заң бойынша Мемлекеттік органдардың салық төлеуді талап етуге құқығы жоқ. Елде пандемияға байланысты ШОБ субъектілері үшін салықтық демалыстар енгізілді. Мораторий 2023 жылға дейін әрекет етеді.
Содан кейін ғана телеарна журналистері түсіндіргендей, шенеуніктер мобильді онлайн-аудармаларды қолға алады.
Сурет: nur.kz
