Қазақстанда Жалпыұлттық социал-демократиялық партияның сайлауға қатысудан бас тартуы туралы әңгіме жалғасуда. ЖСДП басшысы Асхат Рахымжанов сайлауға бойкот жариялау — қазіргі жағдайға қарсы наразылық екенін мәлімдегенімен, партияның сайлаудан шығуының шынайы себебі — қашқын банкир Мұхтар Әблязовтың шақыруы болып табылады.
Атап айтқанда, ЖСДП сайлауға қатыспайтынын жариялағанға дейін Әблязов өз жақтастарын осы партияның қатарына белсенді түрде қосылуға және алдағы сайлауда сол партияға дауыс беруге шақырды. Осылайша, Әблязов қоғамның назарын, ол мәлімдегендей, дауыс беруде міндетті түрде болатын заң бұзушылықтарға аударғысы келді, Басқаша айтқанда, ЖСДП көмегімен Әблязов билікті «қылмыс үстінде ұстауды» жоспарлады.
Алайда, ЖСДП кеткеннен кейін, шетелде жасырынған банкир минуста қалған жоқ, өйткені қазір ол өз өкілдерін Парламентке ұсыну құқығынан айырылған көптеген наразы азаматтарға ықпал ету мүмкіндігіне ие болды. Бұл адамдар үшін бір ғана жол бар — наразылық акциялары.
Әблязовты Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Назарбаев та жуырда еске алды. Елбасының өмірі мен қызметіне арналған «Портретке штрихтар» фильмінде ол қашқын банкирдің опасыздығы туралы еске салды: «Әбілязов сатқын емес пе? Мен оны жас болса да Энергетика министрі етіп тағайындадым, ол жұмыс істей бастады және сол жерде ұрлықпен ұсталды».
Шын мәнінде, Әбілязов олигархтар мен жоғары лауазымды шенеуніктерді бір-біріне айдап салу үшін арандату тактикасын таңдады. Жақында, мысалы, шетелде жасырынып жүрген банкир Назарбаевтың төңірегіндегі адам — бизнесмен Болат Өтемұратовтың 5 миллиард доллар көлеміндегі активтері «БТА» банкінің талап-арызы бойынша ағылшын соты тарапының тоқтатыуына қатысты жанжалға белсенді түрде түсініктеме берді. Қаржы институты Өтемұратовты ұрланған ақшаны жылыстатуға көмек көрсетті деп күдіктенді. Қазір активтері босатылды, өйткені Өтемұратовтың заңгерлері оның қатысы жоқтығын растайтын құжаттарды жинап, ұсынды.
Осының бола тұра, Әбілязов Қазақстандағы жағдайды тұрақсыздандыра алатын жалғыз қауіп емес. Біздің республикамызда Сорос қоры, USAID, Интерньюз және тұрақсыздандыру процесінде рөл атқаратын басқа да батысшыл үкіметтік емес ұйымдар жұмыс істейтінін ұмытпаған жөн.
Олигарх Марғұлан Сейсембаев Киевке болып, Грузияның бұрынғы президенті, ал қазір украиналық реформатор Михаил Саакашвилимен кездескен, Сороспен байланысты «Оян, Қазақстан» және Respublika жастар либералдық топтарын белсенді түрде қамтып жүр. Олардың көмегімен Сейсембаев республикадағы ішкі саяси жағдайға ықпал ету үшін, бақылауында болатын партия құруды жоспарлап отыр.
Жер бетінде біз руссофобиялық көңіл-күйдің өсуіне жұмыс істейтін ұлтшыл қозғалыстардың күшеюін байқап отырмыз. Сонымен қатар, халықтың орыс тілділерге шабуыл жасау фактілері ерекше алаңдаушылық тудырады. Мәселен, 25 қазанда белсенді Салтанат Тәшімоваға шабуыл жасалды. Оны автобусқа отырып, орыс тілінде сұрақ қойғаны үшін ұрды.
Жиналған барлық факторлар парламенттік сайлаудан кейін, бір ұшқын тудырып, салдарынан пайда болатын жарылғыш қоспаға өршуі мүмкін. Бұл жағдайда билік либералдардан гөрі, өздерінің бағдары мен идеологиясында априори батысшыл болып, ұлтаралық және саяси тұрақтылықты бұзуы мүмкін ұлттық патриоттармен жалбақтаудан толық бас тартуы керек. Көптеген жанжалдар мен қақтығыстардың салдарынан сызаттар байқалған билеуші элитаның ішіндегі кво мәртебесін сақтауда үлкен сұрақ туындайды. Өйткені, Тұңғыш Президентке жақын ортаның бөлінуі әлеуметтік және саяси дүмпудің нақты оталдырғышы бола алады.
Жанболат Шолпанов, саясаттанушы, арнайы «Эхо Казахстана» үшін
Сурет: sputnik.kz
