Стартапер Әділет Мүсәлімов мұндай әзірлеменің қанша тұратынын айтты
2017 жылы 19 жасар Адилет Мұсалимовқа ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілерге астық қоймаларынан ұрлықтың алдын алуға көмектесетін датчиктерді әзірлеу туралы ой келді.
“Екі жыл бұрын мен Оңтүстік Қазақстан облысында егін жиналған бір шаруашылықта болдым. Сол кезде мен жиі астық тиелген автокөлік қоймаға келіп, таразыға қойғанда, астық салмағы туралы барлық деректерді қойма меңгерушісі дәл емес, шамамен жазып қойғанын байқадым. Менің бақылауым бойынша, кейде тоннаның жартысы есептелмеді, ал кейде астықтың нақты салмағы мен қоймалық журналда тіркелген айырмашылық 1 тоннаға дейін жетті. Кемшіліктер жүк салмағын белгілеу кезінде адам факторы жұмыс істеді, себебі мұндай деректер автоматты емес, қолмен бекітілген. Жүк өлшеген таразылар, әдетте, қойманың кіре берісінде және сыртқа шығарда орнатылған, менің бақылауым бойынша, машина қоймадан мүлдем бос болған жоқ, онда астық болды”, – дейді стартапер.
Сол кезде, ол неге таразыда нақты деректерді тіркеп, оларды арнайы мобильді қосымшаға жібере алатын таразыға арналған сенсорды әзірлеуге тырыспауға деген ой келді.
Әділет Мүсәлімов “ақылды” датчиктерді “Назарбаев Университетінде”таныстырған үш достарымен бірге әзірлеуді шешті. “Қазір біздің командамызда, мені қоса алғанда, үш әзірлеуші бар. Сондай-ақ бізде бізге көмектесетін ментор бар. Біз датчиктерді әзірлеумен жұмыс істеуді Назарбаев Университетінің зияткерлік-инновациялық кластерінде бастадық, онда біз қолдауға ие болдық және таразыға арналған датчиктің алғашқы прототипін жасай алдық. Алғашқы жинақтаушылар Қытайда сатып алынды”, – деп атап өтті сұхбаттасушы.
Қосымша жұмыс біздің командамызда 1,5-2 ай болды. “Қосымша өз күшімен жасалды. Жалпы алғанда жобаға шамамен 300-500 мың теңге салдық. Қосымша оған қойманың меңгерушісі немесе шаруашылық басшысы қосылған соң нақты уақыт режимінде: жүктің қоймаға қай уақытта түскенін, қандай салмақпен, қандай жүргізушінің ауысымдағы болғанын көре алады. Осындай деректер жүк тиелген автокөлік қоймадан шыққан сәтте бейнеленеді. Бұл өте ыңғайлы, өйткені осылайша өлшеу жүйесінің істен шығу ықтималдығы, қателіктер. Біздің есептеуіміз бойынша, біздің Astyq қосымшасы есебінен аграршылар өз шығындарын 1 мың гектардан 2 млн теңгеге қысқарта алады – бұл астық жетіспеушілігі бойынша кемшіліктер, ол көбінесе қоймаларда анықталады. Бірақ оны кейде байқамайды, фермерлерге мұндай жетіспеушілікті өз есебінен жабуға тура келеді”, – деп атап өтті стартапер.
Ол датчиктерді әзірлеу барысында АҚШ-тың, Оңтүстік Кореяның тәжірибесі зерделенгенін айтады. “Бірақ мұндай датчиктер түрлі салаларда ғана емес, агроөнеркәсіп саласында да қолданылады. Біз екі бағытта жұмыс істеуді жоспарлап отырмыз. Біріншіден, біз Қытайда, АҚШ – та немесе Ресейде барлық жиынтықтарды сатып алып, Қазақстанда датчиктерді жинай аламыз. Бұл жағдайда біздің есептеуіміз бойынша, ең алдымен, датчиктердің 4 жұбы 1 млн теңгеден аспайтын болады. Екіншіден, шет елден датчиктерді сатып алуға болады, кішкене модернизациялауға, микросхемалар бойынша табуға болады, бірақ олар қымбатқа түседі: 1,2-1,5 млн теңге. Датчиктердің құнына нюанс әсер етеді: шаруашылықта интернет бар ма, жоқ па. Егер шаруашылықта интернет болмаса немесе ол нашар ұстаса, онда GSM модуляторы қажет болады. Бір таразыға орта есеппен 4 датчикті бекіту керек”, – дейді Әділет Мүсәлімов.
Қазіргі уақытта жоба “Атамекен”ҰКП-дан 3 млн теңге тартты. “Бұл қаражатқа біз өлшегіштің прототипін құрдық, ол әзірге біз өлшеп көрдік. Біз өзіміздің прототипімізді сынағымыз келетін шаруашылықтармен алғашқы келіссөздер жүргізудеміз. ОҚО-ның кейбір шаруашылықтарымен ауызша келісімге қол жеткізілді. Қазіргі уақытта СҚО серіктестері бар”, – деп түсіндірді Әділет Мүсәлімов.
Стартаперлердің бағалауы бойынша, 4 датчикті сатып алғысы келетін кәсіпкерлер үшін әзірлеме 2-2, 5 млн теңгеге жуық болады.
“Егер біздің барлық есептеріміз дұрыс болса және біздің жеке инвестициялар жобаны іске асыру үшін жеткілікті болса, біз датчиктерді сатуды 2019 жылы іске қосамыз”, – деп есептейді Әділет Мүсәлімов.
